Pagsasao a Bugan
| Bugan | |
|---|---|
| Pakan | |
| Patubo iti | Tsina |
| Rehion | Yunnan |
Patubo a mangisasao | 2,700 (2005)[1] |
Austroasiatiko
| |
| Kodkodigo ti pagsasao | |
| ISO 639-3 | bbh |
| Glottolog | buga1247 |
| ELP | Bugan |
Ti pagsasao a Bugan, Bogan, Pakan, wenno Bugeng (布甘语, 布干语, or 布赓语) ket ti maysa a pagsasao nga Austroasiatiko.[2] Ti kaadda ti pagsasao a Bugan ketsaan nga ammo iti lubong aginggana iti nabiit. Adda dagiti agarup a 3000 nga agsasao, kaaduan kadagiti purok iti akin-abagatan a Guangnan (广南) ken akin-amianan a Xichou (西畴), Probinsia ti Yunnan , Tsina. Ti Bugan ket ti maysa nga analitiko a pagsasao, ken ti urnos ti balikas ken dagiti katakunaynay a balikas ket addaanda iti importante nga annong iti gramatika.
Pannakaiwarwaras
[urnosen | urnosen ti taudan]Li Jinfang (1996)
[urnosen | urnosen ti taudan]Segun kenni Li Jinfang (1996), ti populasion ti agsasao iti Bugan ket naiwarwaras kadagiti pito a purok iti ballasiw ti akin-abagatan a Guangnan (广南) ken akin-amianan a Xichou (西畴), Probinsia ti Yunnan, Tsina. Gapu ta ti pagsasao ti nakaro nga agpapada, daytoy ket saan a nabingbingay kadagiti amia man a dialekto.
- Laowalong 老挖龙 (populasion laeng ti Bugan); pagsasao a Bugan: pə˥luŋ˩˧
- Xinwalong 新挖龙 (populasion laeng ti Bugan); pagsasao a Bugan: pə˥tsuŋ˩˧
- Jiuping 九平 (populasion ti Bugan ken Insik a Han); pagsasao a Bugan: pə˥tsiaŋ˧˩
- Shibeipo 石北坡 (populasion laeng ti Bugan); pagsasao a Bugan: pə˥ɕe˩˧
- Xinzhai 新寨 (populasion ti Bugan ken Insik a Han); pagsasao a Bugan: li̱˧˩laŋ˩˧
- Malong 马龙 (populasion laeng ti Bugan); pagsasao a Bugan: pə˥ɣu˧˩
- Nala 那拉 (populasion ti Bugan ken Insik a Han)
Li Yunbing (2005)
[urnosen | urnosen ti taudan]Segun iti naud-udi a panagsukisok babaen ni Li Yunbing (2005), ti tattao a Bugan, a mangbukel iti dagup dagiti 500+ a sangkabalayan dagiti 2,700+ nga agmaymaysa, ket agtataengda kadagiti sumaganad a lokasion.
- Laowalong 老挖龙, Ili ti Nasa 那洒镇;[3] pagsasao a Bugan: pə˧˩loŋ˥
- Xinwalong 新挖龙;[4] pagsasao a Bugan: pə˧˩tɕoŋ˥
- Xiaoping 小坪寨 ; pagsasao a Bugan: pə˧˩tɕaŋ˥
- Nala 那腊;[5] pagsasao a Bugan: pə˧˩pʰja˦
- Jiuping 九坪, Ili ti Zhuanjiao 篆角乡 (Ili ti Chongtian 冲天乡);[6] pagsasao a Bugan: pə˧˩tɕa̱ŋ˧˩
- Shibeipo 石碑坡;[7] pagsasao a Bugan: pə˥ɕe˨˦
- Manlong 曼龙;[8] pagsasao a Bugan: pu˧˩ɣu˧˩
Usaren pay ni Li Yunbing ti termino a Bùgēng (布赓) iti panagsukat iti Bùgān (布甘).
Tattao
[urnosen | urnosen ti taudan]Ti autonimo ti tattao a Bugan ket pə˥ka̱n˧, bayat a ti kaarruba nga Insika aHan ket tinawtawagan isuda iti Huazu (Insik: 花族; literal a "tattao iti sabong") wenno Hualo (Insik: 花倮) gapu kadagitinamarisan a kawesda (Li 1996). Dagitisabali nga autonimo ket pu˥qe̱ŋ˦ (iti Manlong, Kondado ti Xichou) ken pə˥qe̱ŋ˦ (iti Nala and Xinwalong idiay Kondado ti Guangnan). Isuda ket saan a mabigbigan a minoridad iti etniko, ken agdamada a naidasig a kas Yi. Dagiti Bugan ket endogamo, ken isu a saanda a mangasawa iti sabali a tao manipud iti sabali a grupo ti etniko (Li 2006).
Ti tattao a Bugan ket rambakanda pay ti Baro a Tawen iti Abril iti lunar a kalendario ti Insik, a sabali daytoy manipud iti Baro a Tawen ti Insik a Han.
Dagiti kadawyan nga apelyido iti Bugan ket mairaman ti Li 李, Wang 王, Guo 郭, Luo 罗, Yan 严, Lu 卢, Pu 普, ken Yi.
Dagiti nota
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ Bugan iti Ethnologue (Maika-18 nga ed., 2015)
- ^ Raymond G. Gordon, Jr, ed. 2005. Ethnologue: Languages of the World. 15th edition. Dallas: Summer Institute of Linguistics.
- ^ "Archive copy". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2018-08-15. Naala idi 2018-06-29.
{{cite web}}: Panagtaripato ti CS1: naiyarkibo a kopia a kas titulo (silpo) - ^ "Archive copy". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2018-08-15. Naala idi 2018-06-29.
{{cite web}}: Panagtaripato ti CS1: naiyarkibo a kopia a kas titulo (silpo) - ^ "Archive copy". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2016-03-05. Naala idi 2018-06-29.
{{cite web}}: Panagtaripato ti CS1: naiyarkibo a kopia a kas titulo (silpo) - ^ "Archive copy". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2016-12-20. Naala idi 2018-06-29.
{{cite web}}: Panagtaripato ti CS1: naiyarkibo a kopia a kas titulo (silpo) - ^ "Archive copy". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2016-03-05. Naala idi 2018-06-29.
{{cite web}}: Panagtaripato ti CS1: naiyarkibo a kopia a kas titulo (silpo) - ^ "Archive copy". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2015-04-19. Naala idi 2018-06-29.
{{cite web}}: Panagtaripato ti CS1: naiyarkibo a kopia a kas titulo (silpo)
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- Li Jinfang. 1996. "Bugan — A New Mon–Khmer Language of Yunnan Province, China." Mon–Khmer Studies 26:135-160.
- Li Jinfang [李锦芳]. 2006. Studies on endangered languages in the Southwest China [西南地区濒危语言调查研究]. Beijing: Minzu University.
- Li Yunbing [李云兵]. 2005. A study of Bugeng [Bugan] [布赓语研究]. Beijing: Ethnic Publishing House [民族出版社].