Sasao a Binandereano

Binandereano
Binandereano
Heograpiko a; pannakaiwarwaras	Baro a Guinea
Lingguistika a pannakaidasig	Trans–Baro a Guinea Binandereano;
Pannakabingbingay	Maitutop a Binandere; Guhu-Samane;
Glottolog	bina1276
	Mapa ti sasao a Binandereano ti Baro a Guinea Ti sasao a Binandereano Dadduma a sasao a Trans–Baro a Guineas Dadduma a sasao a Papuano Sasao nga Austronesio Di matagtagitao

Ti sasao a Binandereao ket ti pamilia ken parte ti pamilia a sasao a Trans–Baro a Guinea (TNG) kadagiti panangidasig da Stephen Wurm (1975) ken Malcolm Ross (2005). Mabirukan dagitoy iti igid ti amianan/daya nga aplaya ti "Ipus ti Billit" ti Baro a Guinea, ken agparparang a kaudian a panagpadakkel manipud iti amianan. Ti maitutop a pamilia a Binandere ket nalawag nga umiso; innayon ni Ross ti isolado a Guhu-Semane a naibatay iti pronominal nga ebidensia, ken pinasingkedanen daytoy babaen ni Smallhorn (2011). Ti Proto-Binandereano ket nakonstrukto manen iti Smallhorn (2011).

Pannakaidasig

Mangited ni Smallhorn (2011:444) ti sumaganad a pannakaidasig para iti Kalatakan a Binandereano. Dagiti agmaymaysa a pagsasao ket naited kadagiti italiko.

Kalatakan a Binandereano
- Guhu-Samane
- Binandereano
  - Yekora
  - Amianan a Binandereano
    - Suena
    - Zia
  - Nuklear a Binandereano
    - Binandere
    - Abagatan a Binandereano
      - Orokaiviko
        Aeka (Akin-amianan nga Orokaiva)
        
        Orokaiva
        
        Hunjara (Bantay Orokaiva)
      - Igid ti Baybay a Binandereano
        Notu-Yega
        
        Gaena-Korafe
        
        Baruga

Segun kenni Smallhorn (2011), adda dagiti dua a pannakaisilpo, ti Tengnga a Binandereano ken Nuklear a Binandereao. Kinonstrukto manen ni Ross (2005) dagiti dua a nawaya a pangsandi ken dagiti pasakbay a maipapan ti tao a berbo:

sg.	PN	pasakbay
1	*na	*a-
2	*ni	*i-
3	*nu	*u-

Ti laeng 1sg ti agtuloy iti agasmang ti TNG.

Demograpia

Mangited ni Smallhorn (2011:3) kadagit ipigura ti populasion para kadagiti sumaganad a sasao a Binandereano.

Guhu-Samane: 12,800
Suena: 3,000
Yekora: 1,000
Zia: 3,000
Mawae: 943
Binandere: 7,000 (mairaman ti Ambasi)
Aeka: 3,400
Orokaiva: 24,000
Hunjara: 8,770
Notu: 12,900 (mairaman ti Yega)
Gaena: 1,410
Baruga: 2,230
Doghoro: 270
Korafe: 3,630

Dagup: agarup a 80,000

Dagiti nagibasaran

Ross, Malcolm (2005). "Pronouns as a preliminary diagnostic for grouping Papuan languages". Iti Andrew Pawley; Robert Attenborough; Robin Hide; Jack Golson (dagiti ed.). Papuan pasts: cultural, linguistic and biological histories of Papuan-speaking peoples. Canberra: Pacific Linguistics. pp. 15–66. ISBN 0858835622. OCLC 67292782.
Smallhorn, Jacinta Mary. 2011. The Binanderean languages of Papua New Guinea: reconstruction and subgrouping. Canberra: Pacific Linguistics.

Dagiti silpo ti ruar

Doregari Kotopu Nasantuan a Komunion ti Anglikano iti Binandere, indihitado babaen da Richard Mammana ken Charles Wohlers
Benunu tepo ae sakrament da kandoari ae ekalesia da jimbo nenei ainda book England da ekalesia da jimbo ango (1959) Libro ti Kadawyan a Kararag indihitado babaen ni Richard Mammana
King, Copland. 1927. Grammar and Dictionary of the Binandere Language, Mamba River, North Division, Papua. Sydney: D.S. Ford. [1]