Baybay Barents
Baybay Barents | |
---|---|
Lokasion | Taaw Artiko |
Nagsasabtan | 75°N 40°E / 75°N 40°ENagsasabtan: 75°N 40°E / 75°N 40°E |
Kita | Baybay |
Kangrunaan a sumrekan | Baybay Norwego, Taaw Artiko |
Pagpagilian ti labneng | Norwega ken Rusia |
Kalawa ti rabaw | 1,400,000 km2 (540,000 sq mi) |
Agpakatengnga a kaadalem | 230 m (750 ft) |
Dagiti nagibasaran | Instituto ti Panagsukisok ti Baybay, Norwega |
Ti Baybay Barents (Ruso: Баренцево море, Barentsevo More Norwego: Barentshavet) ket ti pingir a baybay ti Taaw Artiko,[1] a mabirukan idiay akin-amianan nga aplaya ti Norwega ken Rusia nga iti kaaduan ket mabirukan kadagiti teritorial a danum ti Rusia.[2] Ammo iti Tengnga a Panpanawen a kas ti Baybay Murman, nakaala ti baybay iti agdama a naganna manipud ni Olandes a nabigador Willem Barentsz. Daytoy ket ababaw ti samang a baybay, nga addaan iti pagtengngaan a kaadalem iti 230 metro (750 ft), ken maysa a nangruna a lugar para iti panagkalap ken eksplorasion iti hidrokarbon.[3] Ti Baybay Barents ket nabeddengan babaen ti Peninsula Kola iti abagatan, ti igid ti samang ket agturong iti Baybay Norwego iti laud, ken dagiti purpuro ti Svalbard iti amianan a laud, ti Daga Franz iti amianan ken ti Novaya Zemlya iti daya. Ti Novaya Zemlya, ti maysa a pagpatiddog ti akin-amianan a parte ti Banbantay Ural ket mangisina ti Baybay Barents manipud iti Baybay Kara.
Heograpia
[urnosen | urnosen ti taudan]Ti akin-abagatan a gudua ti Baybay Barents, a mairaman dagiti puerto ti Murmansk (Rusia) ken Vardø (Norwega) ket agtultuloy nga awan iti yelo iti amin a paset ti tawen gapu ti napudot a Yabayab ti Amianan nga Atlantiko. Iti Septiembre, ti intero a Baybay Barents ket sumurok kumurang a kompleto nga awan yelona. Aginggana idi Gubat ti Panaglalam-ek (1939–40), ti teritorio ti Pinlandia ket naabotanna pay ti Baybay Barents, ken ti pagsangladan ket adda idiay Petsamo ken isu laeng ti awan yelona iti panaglalam-ek a pagsangladan ti Pinlandia.
Adda dagiti tallo a kita ti masa ti danum idiay Baybay Barents: Ti nabara, naapgad nga Atlantiko a danum (temperatura >3 °C, ti apgad >35) manipud iti Yabayab ti Amianan nga Atlantiko, ti nalamiis a danum ti (temperatura <0 °C, apgad <35) manipud iti amianan, ken ti nabara, ngem saan unay a naapgad nga aplaya a danum (temperatura >3 °C, apgad <34.7). Iti pagbaetan dagiti danum ti Atlantiko ken Polar, maporma ti sanguanan a makunkuna a Sanguanan a Polar. Kadagiti akinlaud a parte ti baybay (asideg iti Isla Uso), daytoy a sanguanan ket ikeddeng babaen ti sirok a topograpia ken isu a daytoy ket relatibo a natadem ken natalinaay kadagiti masakbayan a tawen, bayat nga idiay daya (idiay Novaya Zemlya), daytoy ket mabalin a maisaknap ken ti puestona ket mabalin nga agdumaduma kadagiti pagbabaetan ti tawen.
Dagiti daga ti Novaya Zemlya ket kaaduan a nakagun-od iti nasapa a Holoseno a pannakatunaw ti glasier ti aplaya idi agarup a 10,000 tawtawen sakbay iti agdama.[4]
Sakup
[urnosen | urnosen ti taudan]Ti Internasional a Gunglo ti Hidrograpiko ket mangipalawag kadagiti patingga ti "Bayaby Barents" a kas ti sumaganad:[5]
- Iti laud: Ti amianan a daya a patinga ti Baybay Norwego [Ti llinia a tumipon iti akin-abagatan unay a punto ti Laud a Spitzbergen aginggana ti Rawis Amianan ti Isla Uso, babaen ti daytoy nga isla aginggana idiay Rawis Bull ken kalpasanna idiay Rawis Amianan idiay Norwega (27°45'D)].
- Iti amianan a laud: Ti akindaya nga aplaya iti Laud a Spitzbergen, ti Lingsat Henlopen aginggana idiay 80° latitud amianan; dagiti abagatan ken daya nga aplaya ti Amianan-Daya a Daga [isla ti Nordaustlandet] aginggana idiay Rawis Leigh Smith (80°05′N 28°00′E / 80.083°N 28.000°E).
- iti amianan: Ti Rawis Leigh Smith iti ballasiw ti Is-isla Bolshoy Ostrov (Nalatak nga Isla) [Storøya], Gilles [Kvitøya] ken Victoria; Rawis Mary Harmsworth (abagatan a laud unay ti Daga Alexandra) iti igid dagiti akin-amianan nga aplaya ti Daga Franz-Josef ken iti ad-adu pay a kas idiay Rawis Kohlsaat (81°14′N 65°10′E / 81.233°N 65.167°E).
- Iti daya: Ti Rawis Kohlsaat aginggana idiay Rawis Zhelaniya (Desire); ti laud ken abagatan a laud nga aplaya ti Novaya Zemlya aginggana idiay RawisKussov Noss ken kalpasanna idiay akinlaud a sumrekan ti Rawis, ti Luek Dolgaya (70°15′N 58°25′E / 70.250°N 58.417°E) idiay Isla Vaigach. Babaen ti Isla Vaigach aginggana idiay Rawis Greben; kalpasanna idiay Rawis Belyi Noss iti nangruna a daga.
- Iti abagatan: Ti akin-amianan a patingga ti Baybay Puraw [Ti linia a mangisilpo ti Svyatoi Nos (Aplaya ti Murmansk, 39°47'E) ken Rawis Kanin].
Dagiti nota
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ John Wright (30 Nobiembre 2001). The New York Times Almanac 2002. Psychology Press. p. 459. ISBN 978-1-57958-348-4. Naala idi 29 Nobiembre 2010.
- ^ World Wildlife Fund, 2008.
- ^ O. G. Austvik, 2006.
- ^ J. Zeeberg, 2001.
- ^ "Limits of Oceans and Seas, 3rd edition" (PDF). International Hydrographic Organization. 1953. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi 2010-10-15. Naala idi 6 Pebrero 2010.
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- Ole Gunnar Austvik (2006) Oil and gas in the High North, Security Policy Library no. 4, The Norwegian Atlantic Committee. ISSN 0802-6602.
- C. Michael Hogan (2008) Polar Bear: Ursus maritimus Naiyarkibo 2008-12-24 iti Wayback Machine, Globaltwitcher.com, ed. Nicklas Stromberg.
- World Wildlife Fund (2008). Barents Sea environment and conservation.
- Zeeberg, JaapJan; Lubinski, David J.; Forman, Steven L. (Septiembre 2001). "Holocene Relative Sea Level History of Novaya Zemlya, Russia and Implications for Late Weichselian Ice-Sheet Loading" (PDF). Quaternary Research. Quaternary Research Center/Elsevier Science. 56 (2): 218–230. doi:10.1006/qres.2001.2256. ISSN 0033-5894.
Dagiti akinruar a silpo
[urnosen | urnosen ti taudan] Dagiti midia a mainaig iti Baybay Barents iti Wikimedia Commons
- Barents.com—Panagparang-ay ti Rehion ti Barents
- Foraminifera ti Baybay Barents Naiyarkibo 2016-03-04 iti Wayback Machine—ilustrado a katologo