Akin-abagatan a Taaw

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Ti Akin-abagatan a Taaw

Ti Akin-abagatan a Taaw (tinawtawagan pay a kas ti Nalatak nga Akin-abagatan a Taaw, Taaw Antartika, Taaw Abagatan a Polar ken Taaw Austral) ket buklen dagiti akin-abagatan unay a danum ti Taaw ti Lubong, a sapasap a maipan nga abagatan ti 60°S latitud ken lawlawenna ti Antartika.[1] A kas ti daytoy, daytoy ket naipanpanunotan a ti maikapat a kadakkelan kadagiti lima a kangrunaan a pannakabingbingay dagiti taaw (kalpasan ti Pasipiko, Atlantiko, ken Taaw Indiano, ngem dakdakkel ngem ti Taaw Artiko).[2] Daytoy a sona ti taaw ket isu ti ayan ti nalamiis, agpaamianan nga agay-ayus a danum manipud iti Antartika a nailalaok kadagiti napudpudot a subantartiko a danum.

Dagiti heograpo ket saanda nga agtutunos ti akin-amianan a pagbeddengan ti Akin-abagatan a Taaw wenno ti kaadda daytoy ken adu dagiti nangipanpanunot a dagiti danum ti daytoy ket paset ti Pasipiko, Atlantiko, ken Taaw Indiano. Dagiti dadduma pay ket nangipanpanunotda a ti pagsasabtan ti Antartiko, ti maysa a sona ti taaw nga agbalbaliw ti tiempo ti panawen, a kas mangisinsina ti Akin-abagatan a Taaw manipud kadagiti dadduma a taaw, imbes a ti maika-60 a paralelo.[3] Dagiti Australiano a turay ket naipanunotanda a ti Akin-abagatan a Taaw ket dagus a naisanglad ti abagatan ti Australia.

Ti Organisasion ti Internasional a Hidrograpiko (IHO) ket saan pay a nangikeddeng ti 2000 a panagipalpalawagna ti taaw nga adda ti abagatan ti 60°S. Ti kinaudi a naipablaak a panagipalplawagna kadagiti taaw ket napetsaan manipud idi 1953; daytoy ket saan a mangiraman ti Akin-abagatan a Taaw. Nupay kasta, ti kinaudi a panagipalpalawag ket inus-usar babaen ti IHO ken dagiti dadduma pay.

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

Paammo[urnosen | urnosen ti taudan]

  1. ^ "Heograpia – Akin-abagatan a Taaw". CIA Factbook. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2017-02-13. Naala idi 2012-07-16. ... ti Akin-abagatan a Taaw ket addaan iti naisalsalumina a pannakailasin ti maysa a dakkel a sirkumpolar a bagi ti danum nga intero a lawlawenna ti kontinente ti Antartika; daytoy a singsing ti danum ket naisanglad iti nagbaetan ti 60 a grado ti abagatan a latitud ken ti aplaya ti Antartika ken buklenna ti 360 a grado ti longitud.
  2. ^ "Pangyuna – Akin-abagatan a Taaw". CIA Factbook. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2017-02-13. Naala idi 2012-07-16. ...A kas ti daytoy, ti Akin-abagatan a Taaw ket isu tattan ti maikapat a kadakkelan a kadagiti lima a taaw iti lubong (kalpasan ti Taaw Pasipiko, Taaw Atlantiko, ken Taaw Indiano, ngem dakdakkel ngem ti Taaw Artiko).
  3. ^ Pyne, Stephen J.; Ti Yelo: Ti Panagbaniaga idiay Antartika. Unibersidad ti Washington a Pagmalditan, 1986. (Ti panagadal ti panagsuksukimat ti Antartika, dagiti siesia ti daga, langa ti yelo, estetika, literatura, ken dagiti heopolitiko)

Adu pay a mabasbasa[urnosen | urnosen ti taudan]

  • Gille, Sarah T. 2002. "Ti Panagpudot ti Akin-abagatan a Taaw manipud idi tawtawen ti 1950": abstract, artikulo. Siensia: tom. 295 (blng. 5558), pp. 1275–1277.
  • Naisalaysayan a Rehional nga Oceanograpia, P. Tchernia, Pergamon Press, 1980.
  • Matthias Tomczak ken J. Stuart Godfrey. 2003. Rehional nga Oceanograpia: Pangyuna. (kitaen ti sitio Naiyarkibo 2007-06-30 iti Wayback Machine)

Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti midia a mainaig iti Akin-amianan a Taaw iti Wikimedia Commons

Nagsasabtan: 70°S 150°W / 70°S 150°W / -70; -150