Mangifera caesia
| Mangifera caesia | |
|---|---|
| |
| Bungbunga ti Mangifera caesia manipud iti Lapuyan, Zamboanga del Sur, a naisagana a kas saramsam. | |
Taksonomia 
| |
| Pagarian: | Plantae |
| Klado: | Tracheophytes |
| Klado: | Angiospermae |
| Klado: | Eudicotidae |
| Klado: | Rosids |
| Urnos: | Sapindales |
| Pamilia: | Anacardiaceae |
| Henero: | Mangifera |
| Sebbangan: | M. caesia
|
| Dua a nagan | |
| Mangifera caesia Jack ex Wall.
| |
Ti Mangifera caesia ket ti sebbangan dagiti agsabsabong a mula iti pamilia ti kasoy iti Anacardiaceae. Dagiti kadawyan a nagan ket mairaman ti jack, puraw a mangga, binjai (Pagsasao a Malayo), wani (Pagsasao a Balines), yaa-lam (Pagsasao a Tailandes), bayuno/baluno/belunok (Pagsasao a Filipino) ken mangga wani (Pagsasao a Cebuano). Maitagikua daytoy iti isu met laeng a henero iti mangga ken adu a naimuyongan kadagiti lugar ti Indonesia, Malaysia, Singapur, Brunei, Papua Baro a Guinea ken ti Filipinas.
Nailadawan idi daytoy iti maysa a selio ti Malaysia, a naimaldit idi 27 Pebrero 1999 babaen ti serye dagiti selio ti manmano a bunga.[1]
Deskripsion[urnosen | urnosen ti taudan]
Dagitoy ket maigawidan kadagiti tanap iti agarup a 400 m aginggana iti 800 m, ken makasapul iti tudo. Manmano a mabirukan daytoy iti bakir ken adu kadagiti kalugnakan a lugar. Agtubo aginggana iti 30 m (98 ft) iti katayag ken addaan iti napusek a balangat iti timbukel a sukog dagiti bulong. Purpura wenno derosas dagiti sabong, 0.7 cm iti kaatiddog nga agraman kadagiti lima a sepalo. Dakkel ti bunga, makan, immitlog a drupa iti 10–15 cm (4–6 in) a kaatiddog ken 6–8 cm (2.5–3 in) iti kaakaba. Ti kudil ket naingpis ken kayumanggi nga addaan kadagiti nangisngisit a pattopattok, ken ti lasag ket duyaw-puraw, nalukneng, ken napigsa ti angotna nga addaan iti asido-nasam-it wenno naalsem a nanam. Ti binjai ket naipampamattian a nagtaud manipud iti isla ti Borneo, ngem kadawyan a naimulmula kadagiti sabali a lugar para iti makan a bungana. Ti kayo ket maysa kadagiti kaaduan ken napateg a sebbangan ti Mangifera iti akinlaud a Malaysia, nga adu a naimulmula idiay kadagiti muyongan. Adu pay a naimulmula daytoy idiay Bali, Sumatra, ken Borneo.
Reproduksion[urnosen | urnosen ti taudan]
Daytoy a kayo ket agpataud kadagiti rinibu a bunga, maluom kalapasan iti tallo a bulan kalpasan ti antesis. Mataengan ti bunga iti laud ti panagtutudo, daytoy ket maysa a matnag-bulong, nalinteg ken awanan bulong sakbay nga kadagiti dakkel a siksik nga uggot a mangpunno kadagiti ungkay ken inploresensia.
Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]
- Kwan, TY. "Sightings: A Mysterious Tree Bears Fruit". Green Dot Internet Services. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2007-09-28. Naala idi 2019-02-26.
{{cite web}}: Ad-adu ngem maysa kadagiti|accessdate=ken|access-date=ti nainaganan (tulong); Ad-adu ngem maysa kadagiti|archivedate=ken|archive-date=ti nainaganan (tulong); Ad-adu ngem maysa kadagiti|archiveurl=ken|archive-url=ti nainaganan (tulong) - "IUCN Red List – Mangifera caesia". International Union for Conservation of Nature and Natural Resourcesitritr. Naala idi 2008-01-23.
- "Anacardiaceae". Royal Botanic Gardens, Kew. Naala idi 2012-03-03.[permanente a natay a silpo]
- "Flora of Anacardiaceae". Royal Botanical Gardens, Kew. Naala idi 2012-03-03.
Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]
- "binjai_mangifera_caesia". Fruitipedia.com. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2018-07-06. Naala idi 2019-02-26.
{{cite web}}: Ad-adu ngem maysa kadagiti|accessdate=ken|access-date=ti nainaganan (tulong) - "Home" (PDF). Pgrforum.org. Naala idi 19 Hulio 2018.
- "Mangifera caesia". Floraofsingapore.wordpress.com. 10 Abril 2010. Naala idi 19 Hulio 2018.