Kitaen ti taudan para iti Republika ti Irlanda

{{coord|53|N|8|W|display=title|scale:10000000}}
{{Infobox pagilian
|native_name = ''{{lang|ga|Éire}}''
|conventional_long_name = Irlanda<small>{{Ref label|nomenclature|a|}}</small>
|common_name = Irlanda
|linking_name = Republika ti Irlanda
|area_link = #Heograpia
|image_flag= Flag of Ireland.svg
|image_coat= Coat of arms of Ireland.svg
|image_map = EU-Ireland.svg
|map_caption = {{map caption|location=nangisit a berde, iti [[Irlanda|isla iti Irlanda]]|region=Europa|region_color=nangisit a kolordapo|subregion=ti Kappon ti Europa|subregion_color=berde|legend=EU-Ireland.svg|country='''Irlanda'''|countryprefix=}}
|national_anthem = {{lang|ga|[[Amhrán na bhFiann]]}}{{Spaces|2}}<br />({{lang-ilo|Ti Kanta ti Soldado}})<br />[[Papeles:United States Navy Band - Amhrán na bhFiann.ogg|center]]
|official_languages = [[Pagsasao nga Irlandes|Irlandes]]<ref>{{cite web|url=http://www.irishstatutebook.ie/2003/en/act/pub/0032/sec0002.html#sec2 |title=Tignay dagiti Opisia a Pagsasao 2003|publisher=Opisina iti Abogado Heneral |accessdate=18 Pebrero 2012}}</ref><br />[[Pagsasao nga Ingles|Ingles]]
|demonym = [[Tattao nga Irlandes|Irlandes]]
|capital = [[Dublin]]
|coordinates = {{Coord|53|20.65|N|6|16.05|W|type:city}}
|largest_city = kapitolio
|government_type = [[Batay-linteg a republika|Batay-linteg]]<br />[[Parlamentario a sistema|Parlamentario]] a [[Parlamentario a republika|republika]]
|leader_title1 = [[Presidente ti Irlanda|Presidente]]
|leader_name1 = [[Michael D. Higgins]]
|leader_title2 = [[Taoiseach]]
|leader_name2 = [[Micheál Martin]]
|leader_title3 = [[Tánaiste]]
|leader_name3 = [[Leo Varadkar]]
|legislature=[[Oireachtas]]
|upper_house=[[Seanad Éireann]]
|lower_house=[[Dáil Éireann]]
|area_km2 = 70,273
|area_sq_mi = 27,133<!--Saan nga ikkaten [[WP:MOSNUM]]-->
|area_rank = Maika-120
|percent_water = 2.00
|population_census = 4,761,865
|population_census_year = 2016
|population_census_rank = Maika-120
|population_density_km2 = 67.7
|population_density_sq_mi = 168.8 <!--Saan nga ikkaten [[WP:MOSNUM]]-->
|population_density_rank = Maiak-142
|ethnic_groups = 87% '''[[Tattao nga Irlandes|Irlandes]]''',<br />13% dadduma pay ken saan a nainaganan<ref name="CIA">{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |work=CIA World Factbook |title=Ireland |publisher=Central Intelligence Agency |accessdate=28 Agosto 2011 |archive-date=2019-05-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190506104239/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ei.html |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.cso.ie/census/census2006results/volume_5/vol_5_2006_complete.pdf |title=CSO 2006 a Senso&nbsp;– Volume 5&nbsp;– Etniko wenno Kultural a Likud a lugar (a mairaman dagiti Irlandes nga agbanbaniaga a komunidad) |format=PDF |year=2006 |accessdate=9 Hulio 2009}}</ref>
|ethnic_groups_year = 2006
|GDP_PPP_year = 2011
|GDP_PPP = $175.185 bilion<ref name=imf2>{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weorept.aspx?sy=2008&ey=2011&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=178&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=50&pr.y=6 |title=Ireland|publisher=Internasional a Pundo ti Panguartaan|accessdate=29 Abril 2011}}</ref>
|GDP_PPP_rank = Maika-55
|GDP_PPP_per_capita = $39,312<ref name=imf2 />
|GDP_PPP_per_capita_rank = Maika-15
|GDP_nominal = $212.792 bilion<ref name=imf2 />
|GDP_nominal_rank = Maika-42
|GDP_nominal_year = 2011
|GDP_nominal_per_capita = $47,751<ref name=imf2 />
|GDP_nominal_per_capita_rank = Maika-14
|Gini_year = 2011
|Gini_change =  <!--increase/decrease/steady-->
|Gini = 29.8
|Gini_ref = <ref name=eurogini>{{cite web |title=Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC) |url=http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_di12 |publisher=Eurostat Data Explorer |accessdate=13 Agosto 2013 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304045123/http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_di12 |url-status=dead }}</ref>
|Gini_rank =
|HDI_year = 2013<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
|HDI_change = decrease <!--increase/decrease/steady-->
|HDI = 0.899 <!--number only-->
|HDI_ref = <ref name="HDI">{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr14-summary-en.pdf |title=2014 Human Development Report Summary |date=2014 |accessdate=27 Hulio 2014 |publisher=United Nations Development Programme | pages=21–25}}</ref>
|HDI_rank = Maika-11
|sovereignty_type = [[Pakasaritaan ti Irlanda|Pannakawayawayas]]
|sovereignty_note = Manipud ti [[Nagkaykaysa a Pagarian]]
|established_event1 = [[Pannakairangarang ti Irlandes a Republika|Nairangarang]]
|established_date1 = 24 Abril 1916
|established_event2 = [[Irlandes a Pannakairangarang ti Pannakawayawaya|Napasingkedan]]
|established_date2 = 21 Enero 1919
|established_event3 = [[Anglo-Irlanda a Tulag|Mabigbigan]]
|established_date3 = 6 Didiembre 1922
|established_event4 = [[Batay-linteg ti Irlanda|Batay-linteg]]
|established_date4 = 29 Disiembre 1937
|established_event5 = [[Tignay ti Republika ti Irlanda 1948|Simmina ti Mankomunidad]]
|established_date5 = 18 Abril 1949
|currency = Euro ([[Senial ti Euro|€]])<ref group="paammo">Sakbay idi 2002, ti Irlanda ket agus-usar ti [[Libra ti Irlandes|punt]] (libra ti Irlandes) nga isu daytoy ti kuarta a maus-usar. Ti euro ket immuna a maus-usar idi 1999.</ref>
|currency_code = EUR
|time_zone = [[Oras ti Akinlaud nga Europa|WET]]
|utc_offset = +0
|time_zone_DST = [[Pagalagadan ti Oras ti Irlanda|IST]] ([[Kalgaw nga Oras ti Akinlaud nga Europa|WEST]])
|utc_offset_DST = +1
|date_format = dd/mm/yyyy
|drives_on = kanigid
|cctld = [[.ie]]{{Ref label|tld|b|}}
|calling_code = [[Dagiti numero ti telepono idiay Republika ti Irlanda|353]]
|footnotes =
a. {{note|nomenclature}} [http://www.taoiseach.gov.ie/upload/static/256.htm Artikulo 4] iti [[Batay-linteg ti Irlanda]] ket iparangarang na a ti nagan ti Estado ket ''Irlanda''; [http://www.irishstatutebook.ie/1948/en/act/pub/0022/sec0002.html#zza22y1948s2 Paset 2] iti [[Tignay Republika ti Irlanda 948]] ket iparangarangna a ti panangipalpalawag ti estado ket ti ''Republika ti Irlanda''.<ref name="Coakley2009">{{cite book|author=John Coakley|title=Ti Politika idiay Republika ti Irlanda|url=http://books.google.com/books?id=fzFPQ2pZgd0C&pg=PA76|accessdate=2 Mayo 2011|date=20 Agosto 2009|publisher=Taylor & Francis|isbn=978-0-415-47672-0|page=76}}</ref><br />
b. {{note|tld}} Ti [[.eu]] a pagturayan ket maususar pay, maibingbingayan daytoy kadagiti estado a kameng iti Kappon ti Europa.
}}
{{maipapan|naturay nga estado|isla|Irlánda}}

Ti '''Irlanda'''<ref name=name>{{cite web|url=http://www.taoiseach.gov.ie/upload/static/256.htm|title=Artikulo 4|work=Batay-linteg iti Irlanda|author=Gobierno ti Irlanda|publisher=Opisina ti Papeleria|location=Dublin|year=1937|quote=Ti nagan ti Estado ket ''[[Éire]]'', wenno, iti Ingles a pagsasao, ''Ireland''.}}</ref> ({{IPAc-en|ˈ|aɪər|l|ə|n|d}} wenno {{IPAc-en|ˈ|ɑr|l|ə|n|d}}; {{lang-ga|Éire}},  [[Tignay ti Republika iti Irlánda 1948#Republika ti Irlanda a panangipalpalawag|ilawlawag]] a kas ti '''Republika ti Irlanda''' ({{lang-ga|Poblacht na hÉireann}}),<ref name="description">{{cite web|url=http://www.irishstatutebook.ie/1948/en/act/pub/0022/sec0002.html#zza22y1948s2|title=Artikulo 2|work=Tignay ti Republika ti Irlanda, 1948|author=Gobierno iti Irlánda|publisher=Gobierno iti Irlanda|location=Dublin|year=1948|quote=A daytoy ket mairangarang a ti pannakaipalpalawag ti Estado ket isun to ti Republika ti Irlanda.}}</ref> ket maysa a [[naturay nga estado]] idiay Europa a nakasakup ti agarup a makalima iti [[Irlanda (isla)|isla]] iti addaan iti isu met laeng a nagan. Ti kapitolio na daytoy ket ti [[Dublin]]. Ti populasion ti estado ket 4.76 riwriw idi 2016. Daytoy ket maysa a [[batay-linteg a republika]] a tinurayan ti maysa a [[Parlamentario a sistema|parlamentario a demokrasia]], nga addaan iti nabutosan a [[Presidente iti Irlanda|presidente]] nga agserserbi a kas ti [[daulo iti estado]]. Kameng daytoy iti [[Kappon ti Europa]]. Ti Irlanda ket maysa a [[naparang-ay a pagilian]] nga addan ti maikapito a kangtuan a [[Pagsurotan ti Panagrangrang-ay ti Nagtagitaoan]].<ref>{{cite web |url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2011_EN_Table1.pdf |title=Tabla 1 |author=Magkaykaysa a Pagpagilian |year=2011 |work=Panagrangrang-ay ti Nagtagitaoan ken dagiti komponente na |publisher=Programa a Panagrangrang-ay ti Nagkaykaysa a Pagpagilian |accessdate=26 Nobiembre 2011}}</ref> Daytoy a pagilian ket nangato a nairanggo para iti [[Pagsurotan ti Nawaya a Pagladditan|nawaya a pagladditan]], [[Listaan dagiti pagilian babaen ti nawaya nga ekonomia|nawaya nga ekonomia]] ken [[Kawayaan iti Lubong|demokrasia ken nawaya a politika]]. Ti Irlanda ket kameng pay ti [[Konseho ti Europa]], tie [[Organisasion para itir Ekonomia Pagtitinnulongan ken Panagrangrang-ay]], ti [[Organisasion ti Komersio ti Lubong]] ken ti [[Nagkaykaysa a Pagpagilian]].

== Paammo ==
<references group="paammo" />

== Dagiti nagibasaran ==
{{Reflist}}

{{Union ti Europa}}
{{Europa}}

{{DEFAULTSORT:Irlanda, Republika ti}}
[[Kategoria:Republika ti Irlanda| ]]
[[Kategoria:Dagiti pagilian idiay Europa]]
[[Kategoria:Dagiti estado a kameng ti Kappon ti Europa]]
[[Kategoria:Dagiti estado a kameng ti Konseho ti Europa]]
[[Kategoria:Dagiti estado a kameng ti Kappon ti Europa]]
[[Kategoria:Akin-amianan nga Europa]]
[[Kategoria:Akinlaud nga Europa]]
[[Kategoria:Dagiti pagilian nga isla]]
[[Kategoria:Dagiti republika]]
[[Kategoria:Dagiti pagilian ken teritorio nga agsasao ti Ingles]]
[[Kategoria:Dagiti estado ken teritorio a nabangon idi  1922]]
[[Kategoria:Dagiti estado a kameng ti Nagkaykaysa a Pagpagilian]]

{{pungol-heograpia}}