Jump to content

Pagsasao a Lisela

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
(Naibaw-ing manipud iti ISO 639:lcl)
Lisela
Bahasa Lisela
Patubo itiIndonesia, Maluku
RehionIsla Buru
Patubo a mangisasao
(12,000 ti nadakamat idi 1989)[1]
awan
Kodkodigo ti pagsasao
ISO 639-3lcl
Glottologlise1239
ELPLisela

Ti pagsasao a Lisela (Indones: Bahasa Lisela), tinawtawagan pay iti Li Enyorot,[2] ket ti maysa a pagsasao nga Austronesio; idi 1989 daytoy ket insasao babaen dagiti agarup a 11,900 a tattao a Lisela a kaaduan a nagtataeng idiay akin-amianan a parte ti isla Buru ti Indonesia (Indones: Pulau Buru). Daytoy ket naipreserba pay iti bassit a komunidad ti Lisela idiay Isla Ambon.[3]

Daytoy a pagsasao ket tagikua ti grupo ti Sula–Buru ti sanga ti Tengnga a Maluku ti sasao a Malayo-Polinesio. Daytoy ket addaan kadagiti dua a dialekto, ti dakkel a Lisela ken bassit a Tagalisa, ti naud-udi ket inus-usar babaen dagiti agtataeng iti amianan a daya nga aplaya ti Buru.[3][4][5]Matmatayen ti pagsasao gapu ta kaaduan dagiti tattao a Lisela ket agiyallatiwda iti nailian a pagsasao ti Indonesia, ti Indones, wenno iti dialekto ti Ambon iti pagsasao a Malayo (Melayu Ambon). Ti naud-udi ket adu a naus-usar idiay Is-isla ti Maluku a kas maikadua a pagsasao ken napasimple a porma ti pagsasao nga Indones nga addaan kadagiti mainayon a lokal a leksikon.[3][4]

Ti kaasitgan a kabagian ti Lisela ket ti Pagsasao a Buru, ken naipangpangruna ti dialekto a Masarete – ti panagpadada iti leksiko ket 68%.[6] Isu a dagiti adu a taudan a maipanggep iti Lisela a kas dialekto, ngem adu nga agbalbaliw, iti Buru. Ti Lisela ket adu pay a bimmulod manipud iti pagsasao a Sula, kas resulta ti inter-aksion a pagbaetan ti tattao a Lisela ken Sula a nagkukuyogda a nagtataeng iti akin-amianan nga aplaya ti Buru.[2] Ti pagsasao ket awanan iti sistema ti panagsurat. Ti kaaduan a nasalaysayan a panagadal iti pagsasao a Lisela ket inaramid idi kadagiti tawen ti 1980 babaen da Charles E. Grimes ken Barbara Dix Grimes – dagiti Australiano a misionario ket etnograpo nga aktibo a kameng ti SIL International (nasken koma a saanda maiyallilaw ken ni Joseph E. Grimes ken Barbara F. Grimes, ti naganna ken ni Charles, isuda pay ket dagiti ammo nga Australiano nga etnograpo).[7][8][9]

Dagiti nagibasaran

[urnosen | urnosen ti taudan]
  1. ^ Lisela iti Ethnologue (Maika-18 nga ed., 2015)
  2. ^ a b Thomas Edward Dutton, Darrell T. Tryon Language contact and change in the Austronesian world, Walter de Gruyter, 1994 ISBN 3-11-012786-5 p. 261
  3. ^ a b c Ethnologue: Languages of the World. "Lisela: A language of Indonesia (Maluku)".
  4. ^ a b "Buru Island 6 Tribes".
  5. ^ Barbara Dix Grimes. Chapter 6. Mapping Buru: The Politics of Territory and Settlement on an Eastern Indonesian Island, in Sharing the Earth, Dividing the Land Territorial Categories and Institutions in the Austronesian World (PDF). Australian National University.
  6. ^ Languages of Indonesia (Maluku)
  7. ^ "Publications by Barbara Dix Grimes". SIL International.
  8. ^ "Publications by Charles E. Grimes". SIL International.
  9. ^ "Chuck & Barbara Grimes, Wycliffe Bible Translators". Bethel Grove Bible Church. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2011-09-05. Naala idi 2016-10-24.