Listaan dagiti Nobel a laureado iti Literatura
Ti Premio Nobel iti Literatura (Sueko: Nobelpriset i litteratur) ket tinawen a gungguna babaen ti Sueko nga Akademia kadagiti mannurat a nakaited ti naisangayan a kontribusion iti literatura a pagobraan. Daytoy ket maysa kadagiti lima a Premio Nobel a binangon babaen ti 1895 testamento ni Alfred Nobel, a nagungunaan para iti naisangayan a kontribusion iti kimika, pisika, literatura, kappia, ken pisiolohia wenno medisina.[1] A kas nairuknoy babaen ti testamento ti linteg ni Nobel, ti gunguna ket inadministro babaen ti Pundasion ti Nobel ken ipagunguna babaen ti komite a buklen ti lima a kamkameng a binutosaan babaen ti Sueko nga Akademia.[2] Ti immuna a Premio Nobel iti Literatura ket naipagunguna idi 1901 kenni Sully Prudhomme iti Pransia. Ti tunggal maysa nga umawat ket mangawat ti medalia, diploma ken kuarta a premio a nagdumaduma kadagiti napalabas a panawen.[3] In 1901, Ni Prudhomme nakaawat ti 150,782 SEK, kapada daytoy ti 7,731,004 SEK idi Disiembre 2007. Ti gunguna a maipresenta idiay Estokolmo iti tinawen a seremonia iti Disiembre 10, ti anibersario ti ipupusay ni Nobel.[4]
Manipud idi 2013, ti Premio Nobel iti Literatura ket naipagunguna kadagiti 110 a tattao.[5] Idi inawatna ti gunguna idi 1958, ti naipasngay idiay Rusia a ni Boris Pasternak ket napilit idi a nagmadi babaen ti presion ti gobierno ti Kappon ti Sobiet. Idi 1964, ni Jean-Paul Sartre ket nagmadi a nangawat ti Premio Nobel iti Literatura, ken isu ket kankanayon a nangawat kadagiti amin a a napalabas a pamamdayaw kaniana.[6] Sangapulo ket tallon a babbai ti nangabak ti Premio Nobel iti Literatura, ken ad-adu daytoy ngem ti ania man a Premio Nobel malaksid ti Premio Nobel iti Kappia.[7] Kadagiti amin a tawen a naipagunguna ti Premio Nobel iti Literatura, adda laeng dagiti uppat a pagarigan a ti gunguna ket naipagunguna iti dua a tao (1904, 1917, 1966, 1974). Adda metten dagiti pito a tawen a ti Premio Nobel iti Literatura ket saan a naipagunguna (1914, 1918, 1935, 1940–1943).[5]
Listaan dagiti napadayawan iti Premio Nobel iti Literatura
[urnosen | urnosen ti taudan]Listaan dagiti nangabak iti Premio Nobel iti Literatura manipud idi 1901 agingga iti agdama a tawen (2014).
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ "Alfred Nobel – Ti Tao iti Likudan ti Premio Nobel". Pundasion ti Nobel. Naala idi 2008-10-16.
- ^ "Dagiti Mangigungna ti Premio Nobel". Pundasion ti Nobel. Naala idi 2008-10-16.
- ^ "Ti Premio Nobel". Pundasion ti Nobel. Naala idi 2008-10-07.
- ^ "Dagiti Seremonia ti Gunguna ti Premio Nobel". Pundasion ti Nobel. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2008-08-22. Naala idi 2008-10-16.
- ^ a b "Amin a Nobel Laureado iti Literatura". Pundasion ti Nobel. Naala idi 2008-10-16.
- ^ "Dagiti Kinapudno Dagiti Laureado ti Nobel". Pundasion ti Nobel. Naala idi 2008-10-16.
- ^ "Babbai a Laureado ti Nobel". Pundasion ti Nobel. Naala idi 2008-10-16.
Dagiti akinruar a silpo
[urnosen | urnosen ti taudan] Dagiti midia a mainaig iti Dagiti Nobel a laureado iti Literatura iti Wikimedia Commons