Sasao a Kalatakan a Tengnga a Filipino
| Kalatakan a Tengnga a Filipino | |
|---|---|
| Heograpiko a pannakaiwarwaras | Filipinas Akin-amianan a Sulawesi, Indonesia |
| Lingguistika a pannakaidasig | Austronesio
|
| Pannakabingbingay | |
| Glottolog | grea1284[1] |
Ti sasao a Kalatakan a Tengnga a Filipino ket ti naisingasing a subgrupo ti pamilia ti pagsasao nga Austronesio. Naisasao dagitoy kadagiti tengnga ken akin-abagatan a parte ti Filipinas, ken iti akin-amianan a Sulawesi.[2] Daytoy a subgrupo ket immuna nga insingasing babaen ni Robert Blust (1991) a naibatay iti ebidensia ti leksiko ken ponolohiko,[2] ken inawat babaen dagiti kaaduan nga espesialista iti pagobraan.[3][4][5][6]
Kaaduan dagiti kangrunaan a pagsasao iti Filipinas ket maitagikua iti subgrupo ti Kalatakan a Tengnga a Filipino: Tagalog, ti sasao a Bisaya Cebuano, Hiligaynon, Waray-Waray; Bikol Sentral, Maranao ken Maguindanao.[7] Iti isla ti Sulawesi, Indonesia, ti Gorontalo ket ti maikatlo a kadakkelan a pagsasao babaen ti bilang dagiti agsasao.[8]
Pakasaritaan[urnosen | urnosen ti taudan]
Segun ken ni Blust, ti agdama a pannakaiwarwaras ti sasao a Kalatakan a Tengnga a Filipino ket ti nagbanagan ti maysa a panagpadakkel a napasamak idi 500 S.K. ken ti nakaiturongan ti panagtalinaay iti kaaduan ti lingguistiko a dibersidad itilugar ti tengnga ken akin-abagatan a Filipinas, a nakaibatian a kas tidda ti Ati, ti sasao nga Amianan a Mangyan, ti sasao a Kalamian ken ti sasao nga Abagatan a Mindanao iti daytoy a nasapsapa a dibersidad.[2]
Pannakaidasig[urnosen | urnosen ti taudan]
Ti subgrupo ti Kalatakan a Tengnga a Filipino ket buklen dagiti sumaganad a mikrogrupo:[2]
- Sasao a Tengnga a Filipino (mairaman ti Tagalog, sasao a Bikol, ken sasao a Bisaya)
- Sasao nga Abagatan a Mangyan
- Sasao a Palawaniko
- Sasao a Subanen
- Sasao a Danao (mairaman ti Maranao ken Maguindanao)
- Sasao a Manobo
- Sasao a Gorontalo–Mongondow (mairaman ti Gorontalo)
Kitaen pay[urnosen | urnosen ti taudan]
Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]
- ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, dagiti ed. (2017). "Greater Central Philippine". Glottolog 3.0. Jena, Alemania: Instituto ni Max Planck para iti Siensia ti Pakasaritaan ti Nagtagitaon.
- ^ a b c d Blust, Robert (1991). "The Greater Central Philippines hypothesis". Oceanic Linguistics. 30 (2): 73–129. doi:10.2307/3623084. JSTOR 3623084.
- ^ Lobel, Jason William. (2013). Philippine and North Bornean languages: issues in description, subgrouping, and reconstruction. Ph.D. dissertation. Manoa: University of Hawai'i at Manoa.
- ^ Reid, Lawrence A. (2018). "Modeling the linguistic situation in the Philippines." In Let's Talk about Trees, ed. by Ritsuko Kikusawa and Lawrence A. Reid. Osaka: Senri Ethnological Studies, Minpaku. doi:10.15021/00009006
- ^ Smith, Alexander D. (2017). "The Western Malayo-Polynesian Problem". Oceanic Linguistics. 56 (2): 435–490. doi:10.1353/ol.2017.0021.
- ^ Himes, Robert S. (2002). "The Relationship of Umiray Dumaget to Other Philippine Languages". Oceanic Linguistics. 41 (2): 275–294. JSTOR 3623311.
- ^ "Ethnologue report for Philippines". www.ethnologue.com.
- ^ "Ethnologue report for Indonesia (Sulawesi)". www.ethnologue.com.
Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]
- Philippine etyma file cards by R. David Zorc
- R. David Zorc field notes
- "Greater Central Philippine" iti Ethnologue, (Maika-23 nga ed., 2020).