Katmandu

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
(Naibaw-ing manipud iti Kathmandu)
Metropolitano A Siudad ti Katmandu
KTM
काठमाण्डू महानगर, यें देय्
Metropolitano a Siudad
Pasasao: 
Ti legadok, Ti pasidayagko, Ti Katmanduk
Ti Metropolitano A Siudad ti Katmandu KTM ket mabirukan idiay Nepal
Metropolitano A Siudad ti Katmandu KTM
Metropolitano A Siudad ti Katmandu
KTM
Lokasion idiay Nepal
Nagsasabtan: 27°42′N 85°20′E / 27.700°N 85.333°E / 27.700; 85.333Nagsasabtan: 27°42′N 85°20′E / 27.700°N 85.333°E / 27.700; 85.333
PagilianNepal
Pagdur-asan a RehionSentral
SoneSona ti Bagmati
DistritoKatmandu
HDIincrease 0.710 Nangato [2]
HPIdecrease 25.8 Ababa
Gatad ti adalincrease 98% Nangato
Nabangon900s BC[3]
Gobierno
 • Hepe nga Ehekutibo nga OpisialSushank Kumar Yadav
Kalawa
 • Dagup49.45 km2 (19.09 sq mi)
Kangato
1,400 m (4,600 ft)
Populasion
 (2011)
 • Dagup975,453[1]
 • Densidad20,288.8/km2 (52,548/sq mi)
Dagiti pagsasao
 • LokalNepali, Pagsasao a Newar, Sherpa, Tamang, Gurung, Magar, Sunuwar/Kiranti, Tibetano, Nenglish
 • OpisialNepali
Sona ti orasUTC+5:45 (Pagalagadan nga Oras ti Nepal)
Kodigo ti koreo
44600 (GPO), 44601, 44602, 44604, 44605, 44606, 44608, 44609, 44610, 44611, 44613, 44614, 44615, 44616, 44617, 44618, 44619, 44620, 44621
Kodigo ti lugar01
Websitewww.kathmandu.gov.np

Ti Katmandu (Panangibalikas a Nepali: [kɑʈʰmɑɳɖu]) ket ti kapitolio a siudad ken ti kadakkelan a munisipalidad ti Nepal. Daytoy ket mangsangaili pay kadagiti kuartel ti Gunglo ti Abagatan nga Asia para iti Rehional a Kooperasion (SAARC). Daytoy laeng ti siudad idiay Nepal nga addaan iti administratibo a kasasaad iti Mahanagar (Metropolitano a Siudad), a kas maiyasping iti Upa-Mahanagar (Sub-Metropolitano a Siudad) wenno Nagar (Siudad). Ti Katmandu ket isu ti bugas iti kadakkelan nga urbano nga aglomerasion ti Nepal a mabirukan iti Ginget Katmandu a mangukel iti Lalitpur, Kirtipur, Madhyapur Thimi, Bhaktapur ken dagiti dadduma pay abilang dagiti babbabassit a komunidad. Ti Katmandu ket impormal pay nga ammo a kas "KTM" wenno ti "tri-city". Segun iti senso idi 2011, ti Metropolitano a Siudad ti katmandu ket addaan iti populasion iti 975,453 ken agrukod iti 49.45 km2 (19.09 sq mi).

Ti siudad ket adda iti kangato iti agarup a 1,400 metro (4,600 ft) iti agsukog iti malukong a Ginget Katmandu iti sentral a Nepal.[4] Daytoy ket napalikmutan kadagiti uppat a nangruna a turod: ti Shivapuri, Phulchoki, Nagarjun, ken Chandragiri. Ti Ginget Katmandu ket parte dagiti tallo a distrito ti (Katmandu, Lalitpur, ken Bhaktapur), ket addaan iti kaaduan ti densidad iti populasion iti pagilian, ken pagtaengan ti agarup a pagkaduapulo ket dua iti populasion ti Nepal.

Iti pakasaritaan, ti Ginget ti Katmandu ken dagiti kadenna a lugar ket ammo idi a kas Nepal Mandala. Aginggana idi maika-15 a siglo, ti Bhaktapur ket isu idi ti kapitolio idi dagiti dua a sabali a kapitolio, ti Katmandu ken Lalitpur, ket nabangonda.[5] Idi las-ud ti panawen ti Rana ken Shah, dagiti historiador Briton ket tinawtawaganda ti ginget a kas "Maitutop a Nepal". Ita nga aldaw, ti Katmandu ket saan laeng a kapitolio ti Pederal a Demokratiko a Republika ti Nepal, ngem dagiti pay kuartel ti Sona ti Bagmati ken ti Rehion ti Sentral a Panagdur-as ti Nepal.[6]

Ti Katmandu ket ti sumrekan iti turismo idiay Nepal. Daytoy ket sentro pay ti ekonomia ti pagilian. Daytoy ket addaan iti abanse nga impraestruktura iti ania man nga urbano a lugar idiay Nepal, ken ti ekonomiana ket kaaduan iti turismo, a pakabilangan para iti 3.8% iti GDP ti Nepal idi 1995/96. Ti turismo idiay Katmandu ket bumasbassiten kalpasan dayta iti las-ud ti paset ti panawen ti riribok ti politika, ngem simmayaat metten kalpasan dayta. Idi 2013, ti Katmandu ket nairanggo idi a kas maikatlo kadagiti 10 a kasayaatan a sumaysayaat a destinasion iti luboong babaen ti TripAdvisor, ken nairanggo akas umuna idiay Asia.[7]

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

  1. ^ "National Population and Housing Census 2011" (PDF). National Planning Commission Secretariat, Central Bureau of Statistics (CBS), Government of Nepal. Nobiembre 2012. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi 2019-01-07. Naala idi 2016-02-25.
  2. ^ "An Overview of the Central Development Region (CR)" (PDF). Internal-displacement.org. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi 2012-02-02. Naala idi Nobiembre 25, 2013.
  3. ^ "History". Kathmandu.gov.np. Naala idi 16 May 2010.
  4. ^ "Kathmandu Metropolitan City Office – Introduction". Kathmandu Metropolitan City Office. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-06-23. Naala idi 14 Agosto 2014.
  5. ^ Slusser, Mary (1982). Nepal Mandala: A Cultural Study of the Kathmandu Valley. Princeton University. ISBN 978-0-691-03128-6. Page vii.
  6. ^ "The World Fact Book"Geography". Central Intelligence Agency (CIA), US. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2010-12-29. Naala idi Nobiembre 23, 2009.
  7. ^ http://www.businessinsider.com/tripadvisor-says-these-are-the-hot-new-destinations-for-travelers-2013-12

Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti midia a mainaig iti Katmandu iti Wikimedia Commons
Pakaammo ti panagbiahe idiay Katmandu manipud iti Wikivoyage (iti Ingles)