Damascus

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Damascus
دمشق
Pakaimatangan ti Damascus manipud idiay Bantay Qassioun
Pakaimatangan ti Damascus manipud idiay Bantay Qassioun
Parbo a nagan: 
Siudad ti Hasmin
Ti Damascus ket mabirukan idiay Siria
Damascus
Damascus
Nagsasabtan: 33°30′47″N 36°17′31″E / 33.51306°N 36.29194°E / 33.51306; 36.29194Nagsasabtan: 33°30′47″N 36°17′31″E / 33.51306°N 36.29194°E / 33.51306; 36.29194
PagilianSiria
Dagiti gobernaratoGobernarato ti Damascus, Kapitolio a Siudad
Gobierno
 • GobernadorBishr Al Sabban
Kalawa
 • Siudad105 km2 (41 sq mi)
 • Urbano
77 km2 (30 sq mi)
Kangato
680 m (2,230 ft)
Populasion
 (karkulo ti 2009[1])
 • Siudad1,711,000
Sona ti orasUTC+2 (EET)
 • Kalgaw (DST)UTC+3 (EEST)
Kodigo ti lugarKodigo ti pagilian: 963, Kodigo ti siudad: 11
DenonimoDamascene, Taga-Damascus
WebsiteGobernorato ti Damascus
Taudan: Lugar ti siudad ti Damascus[2]

Ti Damascus Arabiko: دمشق‎ / ALA-LC: Dimashq, Metropolitano nga Arabiko: Dimisheʼ ; kadawyan a naamammoan idiay Siria a kas ti ash-Sham (Arabiko: الشام‎ / ash-Shām) ken, nabirngasan a kas ti Siudad ti Hasmin (Arabiko: مدينة الياسمين‎ / Madīnat al-Yāsmīn), ket isu ti kapitolio ken maikadua a kadakkelan a siudad ti Syria. Daytoy ket kapitolio pay a siudad ti kadagiti 14 a gobernorato. Ken ti pay maipatinayon a maysa kadagiti kadaanan a nagtultuloy a matagtagitao a siudad iti lubong, ti Damascus ket maysa a nangruna a kultural ken relihioso a sentro ti Lebante. Ti siudad ket adda ti nakarkulo a populasion iti 1,711,000 (karkulo ti 2009).[1]

Daytoy ket mabirukan idiay abagatan a laud ti Siria, ti Damascus ket isu ti sentro ti dakkel a metropolitano a lugar ti 2.6 a riwriw a tattao (2004).[3] Daytoy heograpiko a naipenpen kadagiti akindaya nga arisadsad ti turod ti Kontra-Lebanon a kabanbantayan nga 80 kilometro (50 mi) iti uneg manipud iti akindaya nga aplaya ti Mediteraneo iti maysa banak a 680 metro (2,230 ft) a kangato ti lessaad ti baybay, ti Damascus ket makasansanay kadagiti namaga bassit a klima gapu ti anniniwan ti tudo a pagtonoyan. Ti Karayan Barada ket agayus idiay uneg ti Damascus.

Daytoy ket immuna a natagitao idi maika-2 a milenio SK, daytoy ket napili a kas ti kapitolio ti Umayyad a Kalipato manipud idi 661 aginggana idi 750. Kalpasan ti panagballigi ti Abasid a Dinastia, ti tugaw ti Islamiko a bileg ket naiyalis idiay Baghdad. Ti Damascus ket nakakita kadagiti politika a pannakaapday iti kadagupan ti Abasid a panawen, ngem daytoy ket nakaala met laeng ti pannakaisangsangayan a pannakaipangruna kadagiti Ayyubid ken Mamluk a paset ti panawen. Idi las-ud ti Otomano a panagturay, ti siudad ket napno a nadaddadael bayat a nagtartaripatu ti kultural a kadayaw. Tatta nga aldaw, daytoy ket tugaw ti sentro a gobierno ken dagiti amin a ministro ti gobierno. Ti Damascus ket napili idi a kas ti 2008 nga Arabo a Kapitolio ti Kultura.[4]

Etimolohia[urnosen | urnosen ti taudan]

Ti nagan ti Damascus ket immuna a nagparang iti heograpiko a listaan ni Thutmose III a kas T-m-ś-q idi maika-15 a siglo SK.[5] Ti etimolohia ti taga-ugma a nagan ti "T-m-ś-q" ket di nakedngan, ngem daytoy ket naipagpgarupan a sakbay -Semitiko. Daytoy ket naikedkeddeng a Dimašqa iti Akadio, T-ms-ḳw iti Ehipsio, Dammaśq (דמשק) iti Daan nga ARameo ken Dammeśeq (דמשק) iti Bibliko a Hebreo. Ti Akkadian a panangiletra ket mabirukan iti Amarna a sursurat, manipud iti maika-14 a siglo BC. Kalpasanna dagiti Arameo pannakailetra iti nagan ket kankanayon a nangiramraman ti sumagpaw a resh (letra r), a mabalin a naimpluensiaan babaen ti ramut tit dr, a kayatna a sawen ket "pagnaedan". Isunga, ti Qumraniko a Darmeśeq (דרמשק), ken Darmsûq (ܕܪܡܣܘܩ) iti Siriako.[6][7] Ti INggles ken Latin a nagan ti siudad ket "Damascus" a naala manipud iti Griego: Δαμασκός, a nagtaud iti Arameo: דרמשק‎; "ti nasayaat a nasibugan a lugar".[8][9] Iti Arabiko, ti siudad ket tinawtawagan iti Dimashqu sh-Shām (دمشق الشام), urayno daytoy ket naipababa iti Dimashq wenno ash-Shām babaen dagiti umili ti Damascus, iti Siria ken dagiti dadduma pay nga Arabo nga agkakaarruba. Ti Ash-Shām ket maysa nga Arabiko a termino para iti "Lebante" ken para iti "Siria"; ti naudi a naibagbaga, ken naisangsangayan ti naipakasaritaan a Kalatakan a Siria, ket tinawtawagan ti Bilādu sh-Shām (بلاد الشام / "daga ti Lebante").

Bibliograpia[urnosen | urnosen ti taudan]

  • Burns, Ross (2005). Damascus: Ti Pakasaritaan. Routledge. ISBN 978-0-415-41317-6.
  • Jill, Dukesa iti Hamilton (2002). Umuna idiay Damascus: Ti sarita ti Australiano Lawag a Kabalio ken Lorenzo iti Arabia. ISBN 0-7318-1071-6.
  • Aharoni, Yohanan; Avi-Yonah, Michael (1977). Ti MacMillan nga Atlas ti Biblia. Carta Ltd. ISBN 0-7318-1071-6.
  • Cammelli, Stefano (2006). "Il Minareto di Gesù". Il Mulino. {{cite journal}}: Makasapul ti dakamat journal iti |journal= (tulong)
  • ICOMOS Ti Tawidan a Madangran 2001/2002: Damascus, Ti Nangruna a Dunaya a Mediteraneo a Sito a Madangran
  • Siria, Naipakasaritaan a Damascus: Ti Pannakadadael iti Duog a Siudad

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

Paammo[urnosen | urnosen ti taudan]

  1. ^ a b Sentro nga Opisina dagiti Estadistika idiay Siria: Kapitulo 2: Populasion ken Demograpiko a Panangibagbaga Naiyarkibo 2011-02-13 iti Wayback Machine Tabla 3: Karkulo dagiti Populasion ti pudno nga agtataeng idiay Siria idi 31 Disiembre 2011 bababen ti Mohafazat ken innem (iti rinibu)
  2. ^ Albaath.news inbaga babaen ti gobierno ti gonernador ti Damascus, Siria Naiyarkibo 2011-05-16 iti Wayback Machine (iti Arabiko), bril 2010
  3. ^ Sentro nga Opisina dagiti Estadistika ti Siria Senso ti Syria 2004 Naiyarkibo 2013-03-10 iti Wayback Machine
  4. ^ "دمشق عاصمة الثقافة العربية 2008". Damascus.org.sy. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2011-08-05. Naala idi 20 Hunio 2010.
  5. ^ Listaan I, 13 iti J. Simons, Manual para iti Panagadal iti Ehipsio dagiti Topograpiko a Listaan a mainaig iti Lumaud nga Asia, Leiden 1937. Kitaen pay ti Y. AHARONI, Ti Daga ti Biblia: Ti Naipakasaritaan a Heograpia, Londres 1967, p147, Blng. 13.
  6. ^ "(kadagiti Panagrepaso ti Libro) ''Taga-ugma a Damascus: Ti Naipakasaritaan a Panagadal ti Siria Siudad-Estado manipud kadagiti Kasapaan a Panawen Aginggana ti Pannkatnagna kadagiti Asirio idi 732 BC.'', Wayne T. Pitard. Mannurat a nagrepaso: Paul E. Dion, ''Warknakan dagiti Amerikano nga Eskuela iti Oriental a Panagsukisok'', Blng. 270, Taga-ugma a Siria. (Mayo, 1988), p. 98". Links.jstor.org. Naala idi 20 Hunio 2010.
  7. ^ "''Ti Stele a Naipammadayaw kenni Melcarth babaen ni Ben-Hadad iti Damascus'', Frank Moore Cross. ''Warknakan dagiti Amerikano nga Eskuela iti Oriental a Panagsukisok'', Blng. 205. (Peb., 1972), p. 40". Links.jstor.org. Naala idi 20 Hunio 2010.
  8. ^ "Online Diksionario ti Etimolohia". Etymonline.com. Naala idi 20 Hunio 2010.
  9. ^ "Damascus – Wiktionario". En.wiktionary.org. 9 Mayo 2010. Naala idi 20 Hunio 2010.

Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti midia a mainaig iti Damascus iti Wikimedia Commons