Muscat, Oman
| Muscat مسقط Masqaṭ | ||
|---|---|---|
| Siudad | ||
 Ruangan ti Muscat | ||
| ||
  Muscat | ||
| Nagsasabtan: 23°36′N 58°35′E / 23.600°N 58.583°ENagsasabtan: 23°36′N 58°35′E / 23.600°N 58.583°E | ||
| Pagilian |
 Oman | |
| Gobernorato | Muscat | |
| Gobierno | ||
| • Kita | Patingga a monarkia | |
| • Sultan | Qaboos bin Said | |
| Kalawa | ||
| • Metro | 3,500 km2 (1,400 sq mi) | |
| Populasion (Mayo 2015) | ||
| • Densidad | 368/km2 (950/sq mi) | |
| • Metro | 1,288,330 [1] | |
| Sona ti oras | Pagalagadan nga oras ti Oman (UTC+4) | |
| Website | Muscat Municipality | |
 | ||
Ti Muscat (Arabiko: مسقط, Masqaṭ panangibalikas [ˈmasqatˤ]) ket ti kapitolio ti Oman. Daytoy ket tugaw pay ti gobierno ken ti kadakkelan a siudad iti Gobernorato ti Muscat. Segun ti Nailian a Sentro para kadagiti Estadistika ken Pakaammo (NCSI), ti dagup a populasion ti Gobernorato ti Muscat ket nakaabot iti 1.56 a riwriw manipud idi Septiembre 2015.[1] Ti metropolitano a lugar ket umabot iti agarup a 3,500 km2 (1,400 sq mi)[2] ken mairaman dagiti innem a probinsia a tinawtawagan iti wilayat. Ammo daytoye manipud idi umuna a siglo CE a kas maysa a nangruna a puerto ti pagtagilakuan iti pagbaetan ti laud kenand the daya, ti Muscat wket tinurayan idi babaen dagiti nadumaduma nga indehenio a tribu ken dagiti ganganaet a bileg a kas dagiti Persiano, ti Imperio ti Portugal ken ti Imperio nga Otomano kadagiti nadumaduma a punto iti pakasaritanna. Daytoy ket rehional a bileg ti militar idi maika-18 a siglo, umabot ti impluensia ti Muscat iti ad-adayo a kas ti Daya nga Aprika ken Zanzibar. Kas maysa a nangruna puerto nga ili iti Golpo ti Oman, ti Muscat ket nakaawis kadagiti ganganaet nga agtagtagiako ken dagiti mangtagtagitao a kas dagiti Persiano ken dagiti Baluchi. Manipud iti pannakaipangato ni Qaboos bin Said a kas Sultan ti Oman idi 1970, ti Muscat ket nakasanayen iti napardas a panagdur-as ti enpraestruktura a nakaiturongan ti nasayaat nga ekonomia ken ti kagimongan iti nadumaduma nga etniko.
Ti nabato a Akinlaud a Banbantay Al Hajar ket isu ti kaaduan a ladawan ti daga ti Muscat. Ti siudad ket mabirukan idiay Baybay Arabiano iti igid ti Golpo ti Oman ken asideg iti estratehiko a Linglingsat ti Hormuz. Dagiti saan unay a natayag a pasdek ket isu ti adu a makita nga urbano a ladawan ti daga ti Muscat.
Etimolohia[urnosen | urnosen ti taudan]
Ti Mapa ti Arabia ni Ptolomeo ket manginagan kadagiti teritorio ti Cryptus Portus[3] ken Moscha Portus.[4] Nabingbingay dagiti eskolar iti pamanunotan no ania kadagitoy dua ti mainaig iti siudad ti Muscat. Iti pay maipada, irepensia nia Arriano ti Omana ken Moscha iti Panaglayag ni Nearco. Dagiti interpretasion iti obra ni Arrianus babaen ni William Vincent ken ni Jean Baptiste Bourguignon d'Anville ket mangibaga a ti Omana ket reperensia idi iti Oman, bayat a ti Moscha ket mangibagbaga iti Muscat.[5] Iti pay maipada, dagiti sabali nga eskiloar ket inagananda ti reperensia ni Plinio ti Laklakay iti Amithoscuta a kas iti Muscat.[3]
Maisuppiatan ti taudan ti balikas a Muscat. Adda dagiti mannurat nga agtunton a ti balikas ket addaan kadagiti taudan iti Arabiko – manipud iti moscha, a ti kayatn a sawen ket napabussog a lalat wenno kudil.[6] Adda met dagiti dadduma a mannurat nga agtunton a ti kayat a sawen ti nagan a Muscat ket pagsangladan wenno ti lugar iti "pagitinnagan ti angkla".[7] Dagiti dadduma a taudan ket mairaman ti muscat manipud iti Daan a Persiano, a ti kayatna a sawen ket napigsa ti angot,[8] wenno manipud iti Arabiko, a kayatna a sawen ket matmatnag a lugar,[9] or hidden.[10] Ti Cryptus Portus ket sinonimo iti Oman ("nailemmeng a daga"). Ngem ti "Ov-man" (Omman), ken ti daan a nagan iti Sumerio iti Magan (Maa-kan), ket tattao iti baybay iti pagsasao nga Arabiko.
Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]
- ^ a b http://www.ncsi.gov.om/News/Pages/NewsCT_20150628133452428.aspx
- ^ الدراسات الاجتماعية. Ministry of Education, Sultanate of Oman.
- ^ a b Foster (1844), p.231.
- ^ Foster (1844), p.241.
- ^ Foster (1844), p.173.
- ^ Foster (1844), p.173
- ^ Miles (1997), p.468.
- ^ Hailman (2006), p.49.
- ^ Philips (1966), p.4.
- ^ Room (2003), p.246.
Adu pay a mabasbasa[urnosen | urnosen ti taudan]
- omancensus.net (PDF)
- Miles, Samuel Barrett; Robin Bidwell (1997). The Countries and Tribes of the Persian Gulf. Garnet & Ithaca Press. ISBN 978-1-873938-56-0.
- Ghazanfar, Shahina A.; Martin Fisher (1998). Vegetation of the Arabian Peninsula. Springer. ISBN 978-0-7923-5015-6.
- Salm, Rodney V.; Rolf A.C. Jensen; Vassili Papastavrou (1993). Marine Fauna of Oman. IUCN. ISBN 978-2-8317-0180-6.
- 2010 Preliminary Results (PDF)
- Phillips, Wendell (1966). Unknown Oman. D. McKay Co. p. 4.
- Room, Adrian (2003). Placenames of the World: Origins and Meanings of the Names for Over 5000 Natural Features, Countries, Capitals, Territories, Cities and Historic Sites. McFarland. ISBN 978-0-7864-1814-5.
- Barth, Hans-Jörg; Benno Böer (2002). Sabkha Ecosystems: The Arabian Peninsula and Adjacent Countries. Springer. ISBN 978-1-4020-0504-6.
- Census Administration. "Final Results of the Census 2003" (PDF). Ministry of the National Economy, Government of Oman. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi Oktubre 3, 2008. Naala idi 2008-09-17.
- Census Administration. "Data & Indicators of the Population". Ministry of the National Economy, Government of Oman. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2008-06-13. Naala idi 2008-09-17.
- Parliamentary Papers. London: United Kingdom Parliament. 1876.
- Kechichian, Joseph A. (1995). Oman and the World: The Emergence of an Independent Foreign Policy. Great Britain: RAND Corporation. ISBN 978-0-8330-2332-2.
- Fahlbusch, Erwin; Geoffrey William Bromiley; David B. Barrett (1999). The Encyclopedia of Christianity. Wm. B. Eerdmans Publishing. ISBN 978-0-8028-2415-8.
- Rice, Michael (1994). The Archeology of the Arabian Gulf. Routledge. ISBN 978-0-415-03268-1.
- Potter, Lawrence; Sick, Gary (2002). Security in the Persian Gulf. Macmillan. ISBN 978-0-312-23950-3.
- Long, David E.; Reich, Bernard; Gasiorowski, Mark (2007). The Government and Politics of the Middle East and North Africa. Westview Press. ISBN 978-0-8133-4361-7.
Dagiti silpo ti ruar[urnosen | urnosen ti taudan]
Midia a mainaig iti Muscat, Oman iti Wikimedia Commons
Pakaammo ti panagbiahe idiay Muscat, Oman manipud iti Wikivoyage (iti Ingles)
