Sasao a Subanen

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
(Naibaw-ing manipud iti ISO 639:stb)
Subanen
Heograpiko a
pannakaiwarwaras
Akinlaud a Mindanao, Filipinas
Lingguistika a pannakaidasigAustronesio
Pannakabingbingay
  • Tengnga a Subanen
  • Akindaya a Subanen
  • Akin-amianan a Subanen
  • Akin-abagatan a Subanen
  • Kolibugan Subanon
  • Akinlaud a Subanon
Glottologsuba1253

Ti sasao a Subanen (ammo pay a kas Subanon ken Subanun) ket ti maysa nga pagsasao nga Austronesio a maitagikua iti subgrupo ti Kalatakan a Tengnga a Filipino.[1]:303 Masansan a maipalawag a kas agmaymaysa a pagsasao, kadawyan nga ikeddeng daytoy babaen dagiti lingguista a kas rimpuok ti dialekto ngem ad-adu a kas monolitiko a pagsasao. Ti Subanon ket insasao babaen dagiti nadumaduma a lugar ti Peninsula ti Zamboanga a kas dagiti probinsia ti Zamboanga Sibugay, Zamboanga del Norte ken Zamboanga del Sur, ken idiay Misamis Occidental ti Akin-amianan a Mindanao. Adda met dakkel a komunidad ti Subanon idiay Misamis Oriental. Kaaduan ti mangtawtawag kaniada iti Subanen, Subanon wenno Subanun, bayat a dagiti agay-ayat iti Islam tinawtawaganda ti bagbagida a kas Kalibugan.

Internal a pannakaidasig[urnosen | urnosen ti taudan]

Idasig ni Jason Lobel (2013:308) dagiti kita ti Subanen a kas dagiti sumaganad.[1]

  • Subanen
    • Akinlaud
      • Akinlaud a Subanon
      • Akinlaud a Kolibugan
    • Nuklear
      • Laud a Nuklear
        • Tawlet-Kalibugan a Subanen
        • Salug-Godod a Subanen
      • Daya a Nuklear
        • Akin-abagatan a Subanen
        • Tengnga a Subanen
        • Akin-amianan a Subanen
        • Akindaya a Subanen

Ilista ni Lobel (2013:308) dagiti sumaganad nga inobasion kadagiti tunggal maysa a sumaganad a subgrupo.

  • Nuklear a Subanen: *k > Ø
  • Akinlaud a Subanen: *k > /k/
  • Daya a Nukklear a Subanen: *r > /l/
  • Laud a Nuklear a Subanen: *r > /r/
  • Akinlaud a Subanen: *r > /l/ (nawaya a napasamak, mabalin a gapu iti pannakaiyasideg iti Tausug, Maguindanaon, Butuanon, Cebuano, ken/wenno Ilonggo, a nagbalin metten iti pannakaiyallatiw iti *r > /l/ a nawaya iti tunggal maysa kaniada)

Proto-Subanen[urnosen | urnosen ti taudan]

Ti sumaganad nga imbentorio ket mabalin a makonstrukto manen para iti Proto-Subanen:[1][2]

Dagiti paaweng
Front Central Back
Close *i *u
Mid
Open *a
Dagiti konsonante
Bilabial Alveolar Palatal Velar Glottal
Stop voiceless *p *t *k
voiced *b *d *g
Fricative *s
Nasal *m *n
Lateral *l
Approximant *w *y

Ti Proto-Kalatakan a Tengnga a Filipino nga *h ket napukawna idin dagiti amin a puesto iti Proto-Subanen, ti *ʔ ket mabati laeng iti kamaudian a puesto.

Dagiti nagibasaran[urnosen | urnosen ti taudan]

  1. ^ a b c Lobel, Jason William (2013). Philippine and North Bornean languages: Issues in Description, Subgrouping, and Reconstruction (PDF) (Ph.D. dissertation) (iti Ingles). University of Hawai'i at Manoa.
  2. ^ Bulalang, Sharon (2018). "Two Patterns of /a/ and /o/ Alternation in Subanon". Oceanic Linguistcs (iti Ingles). 57 (2): 289–302. doi:10.1353/ol.2018.0013.

Dagiti akinruar a silpo[urnosen | urnosen ti taudan]