Listaan dagiti naturay nga estado ken agkamkammatalek a teritorio iti Asia
Daytoy ti listaan dagiti naturay nga estado ken agkamkammatalek a teritorio iti Asia. Daytoy ket mangiraman kadagiti napno a mabigbigan nga estado, dagiti estado nga addaan iti limitado a pannakabigbig, ken dagiti agkamkammatalek a teritorio iti Asia ken dagiti saan nga estado ti Asia. Daytoy ket ilistana dagiti 48 a naturay nga estado ken dagiti 6 nga agkamkammatalek a teritorio ken dadduma pay a teritorio. Parte ti Rusia ket adda idiay Asia, ngem ti Rusia ket teknikal nga adda idiay Europa gapu ta ti kapitoliona iti Moscow ket adda idiay.
Dagiti heograpikal a pagbeddengan ti Asia
[urnosen | urnosen ti taudan]Dagiti dibision a pagbaetan ti Asia ken Europa ket mapasamak iti Banbantay Ural, Karayan Ural ken Baybay Kaspio iti daya, ti Banbantay Kaukaso ken ti Baybay Nangisit ken dagiti rummuaranna, ti Bosporo ken Dardanelo iti abagatan. Ti Azerbaijan, Georgia, Kazakhstan, Rusia ken Turkia ket addaanda amin iti teritorio idiay Asia ken Europa. Ti Armenia ken Cyprus ket interoda nga adda idiay Akinlaud nga Asia ngem dagitoy ket sosiopolitikal a pagpagilian ti Europa.
Ti dibision a pagbaetan ti Asia ken Aprika ket kadawyan a naikeddeng a ti Kanal Suez ken mangikabil ti peninsula Sinai idiay Asia, ken isu a ti Ehipto ket mabalin a mairaman a kas estado ti Asia.
Ti dibision a pagbaetan ti Asia ken Australasia (Oceania) ket masuppiatan, ken maikabil iti ayan a pagbaetan ti Java ken Baro a Guinea. Ti Indonesia ket gay-atenna dagitoy dua a lugar, ngem naikeddeng a paset ti Asia. Ti Daya a Timor ket sagpaminsan a naikeddeng a kas parte ti Australasia, ngem gapu ti pannakalikmutna babaen ti Indonesia ken gapu ta parte idi ti Indonesia, daytoy ket naikeddeng a paset ti Asia. Ti Papua Baro a Guinea ket sagpaminsan a naikeddeng a paset ti Asia gapu ti kaarubana nga Indonesia, ngem manmano laeng daytoy, ken kadawyan a maawat a kas paset ti Australasia. Ti dibision a pagbaetan ti Asia ken Amianan nga Amerika ket naikeddeng nga iti Lingsat Bering. Adda dagiti Is-isla ti Aleutia ket mabalin a maikeddeng a kas Asia.
Dagiti naturay nga estado
[urnosen | urnosen ti taudan]Ti naturay nga estado ket ti politikal a pannakainaig iti epektibo a kinaturay iti populasion a panagramidanna dagiti pannangikeddeng iti nailian nga interesado.[1] Segun ti Kombension ti Montevideo, ti estado ket nasken nga addaan iti permanente a populasion, ti naipalawag a teritorrio, ti gobierno, ken ti kapasidad a sumrek kadagiti relasion kadagiti sabali nga estado.[2]
Dagiti estado a kameng ti Nakaykaysa a Pagpagilian
[urnosen | urnosen ti taudan]Adda dagiti 48 nga estado ti Asia ti daytoy a listaan. Aminda ket kameng ti Nagkaykaysa a Pagpagilian[3] malaksid ti Palestina, maysa daytoy a agpalpaliiw nga estado ken saan pay unay a nagtengngel iti kaaduan iti tinuntonna a teritorio.[4]
| Wagayway | Mapa | Ababa ken pormal a nagnagan [5][6][7] |
Domestiko nga ababa ken pormal a nagnagan[5] | Kapitolio [7][8][9] |
Populasion[a][b] [10] |
Kalawa[a][b] [11] |
|---|---|---|---|---|---|---|
 |
.svg)
|
Apganistan Islamiko a Republika ti Apganistan |
Dari: جمهوری اسلامی افغانستان — افغانستان (Afghānestān — Jomhūrī-ye Eslāmī-ye Afghānestān) Pashto: د افغانستان اسلامي جمهوریت — افغانستان (Afghān̄istān — Afghānistān Islāmī Jumhūrīyat) |
Kabul Dari: کابل (Kābul) Pashto: کابل (Kābul) |
26,556,800 | 652,230 km2 (251,827 sq mi) |
 |
.svg)
|
Armenia Republika ti Armenia |
Armenio: Հայաստան — Հայաստանի Հանրապետությու (Hayastan — Hayastani Hanrapetut'yun) | Yerevan Armenio: Երևան (Yerevan) |
2,970,495 | 29,743 km2 (11,484 sq mi) |
 |
.png)
|
Azerbaijan[a][b] Republika ti Azerbaijan |
Azerbaijani: Azǝrbaycan — Azǝrbaycan Respublikası | Baku Azerbaijani: Bakı |
9,593,000 | 86,600 km2 (33,436 sq mi) |
 |
|
Bahrain Pagarian ti Bahrain |
Arabiko: مملكة البحرين — البحرين (Al Baḩrayn — Mamlakat al Baḩrayn) | Manama Arabiko: المنامة (Al Manāmah) |
1,316,500 | 760 km2 (293 sq mi) |
 |
.svg)
|
Banglades Republika ti Tattao ti Banglades |
Bengali: বাংলাদেশ — গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ (Bānglādesh — Gaṇaprajātantrī Bānglādesh) | Dhaka Bengali: ঢাকা (Ḍhākā) |
161,083,804 | 143,998 km2 (55,598 sq mi) |
 |
.svg)
|
Butan Pagarian ti Butan |
Dzongkha: འབྲུག་ཡུལ་ — འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ (Druk Yul — Druk Gyalkhapb) | Thimphu Dzongkha: ཐིམ་ཕུ (Thimphu) |
716,896 | 38,394 km2 (14,824 sq mi) |
 |
|
Brunei Brunei Darussalam |
Ingles: Brunei Darussalam Malayo: Brunei — Negara Brunei Darussalam |
Bandar Seri Begawan Ingles: Bandar Seri Begawan Malayo: Bandar Seri Begawan |
408,786 | 5,765 km2 (2,226 sq mi) |
 |
|
Cambodia Pagarian ti Cambodia |
Khmer: កម្ពុជា — ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (Kâmpŭchéa — Preăhréachéanachâkr Kâmpŭchéa) | Phnom Penh Khmer: ភ្នំពេញ (Phnum Pénh) |
14,952,665 | 181,035 km2 (69,898 sq mi) |
 |
.svg)
|
Tsina[b] Republika ti Tattao ti Tsina |
Insik: 中国 — 中华人民共和国 (Zhongguo — Zhonghua Renmin Gongheguo) | Beijing Insik: 北京 (Beijing) |
1,343,239,923 | 9,596,961 km2 (3,705,407 sq mi) |
 |
|
Cyprus[b] Republika ti Cyprus |
Griego: Κύπρος — Κυπριακή Δημοκρατία (Kýpros — Kypriakí Dimokratía) Turko: Kıbrıs — Kıbrıs Cumhuriyeti |
Nicosia Griego: Λευκωσία (Lefkosia) Turko: Lefkoşa |
1,138,071 | 9,251 km2 (3,572 sq mi) |
 |
.svg)
|
Georgia[a][b] | Georgiano: საქართველო (Sak'art'velo) | Tbilisi / T'bilisi Georgiano: თბილისი (T'bilisi) |
4,570,934 | 69,700 km2 (26,911 sq mi) |
 |
.svg)
|
India Republika ti India |
Ingles: India — Republic of India Hindi: भारत — भारत गणरा᭔य (Bhārat — Bhāratīya Gaṇarājya) |
New Delhi Ingles: New Delhi Hindi: नई दिल्ली (Naī Dillī) |
1,205,073,612 | 3,287,263 km2 (1,269,219 sq mi) |
 |
.svg)
|
Indonesia[a] Republika ti Indonesia |
Indones: Indonesia — Republik Indonesia | Jakarta Indones: Jakarta |
248,645,008 | 1,904,569 km2 (735,358 sq mi) |
 |
.svg)
|
Iran Islamiko a Republika ti Iran |
Persiano: جمهوری اسلامی ایران (Īrān — Jomhūrī-ye Eslāmī-ye Īrān) | Tehran Persiano: تهران (Tehrān) |
78,868,711 | 1,648,195 km2 (636,372 sq mi) |
 |
.svg)
|
Irak Republika ti Irak |
Arabiko: العراق — جمهورية العراق (Al ‘Irāq — Jumhūrīyat al ‘Irāq) | Baghdad Arabiko: بغداد (Baghdād) |
36,004,552 | 438,317 km2 (169,235 sq mi) |
 |
|
Israel Estado ti Israel |
Hebreo: יִשְרָאֵל — מְדִינַת יִשְׂרָאֵל (Yisra'el — Medinat Yisra'el) Arabiko: إسرائيل — دَوْلَة إِسْرَائِيل (Isrā'īl — Dawlat Isrā'īl) |
Herusalem (Tinunton ken de facto)[c] Hebreo: ירושלים (Yerushalayim) |
7,590,758 | 20,770 km2 (8,019 sq mi) |
 |
.svg)
|
Hapon | Hapon: 日本 — 日本国 (Nihon / Nippon — Nihon-koku / Nippon-koku) | Tokyo Hapon: 東京都 (Tokyo) |
127,368,088 | 377,915 km2 (145,914 sq mi) |
 |
|
Hordania Hashemite a Pagarian ti Hordania |
Arabiko: اﻷرُدن — المملكة الأردنية الهاشميه (Al Urdun — Al Mamlakah al Urdunīyah al Hāshimīyah) | Amman Arabiko: عمان (Ammān) |
6,508,887 | 89,342 km2 (34,495 sq mi) |
 |
.svg)
|
Kazakhstan[a] Republika ti Kazakhstan |
Kasaho: Қазақстан — Қазақстан Республикасы (Qazaqstan — Qazaqstan Respūblīkasy) Ruso: Казахстан — Республика Казахстан (Kazahstan — Respublika Kazahstan) |
Astana Kasaho: Астана Ruso: Астана (Astana) |
17,522,010 | 2,724,900 km2 (1,052,090 sq mi) |
 |
.svg)
|
Korea, Amianan Demokratiko a Republika ti Tattao ti Korea |
Koreano: 조선 — 조선민주주의인민공화국 (Chosŏn — Chosŏn-minjujuŭi-inmin-konghwaguk) | Pyongyang Koreano: 평양 (Phyŏngyang) |
24,589,122 | 120,538 km2 (46,540 sq mi) |
 |
.svg)
|
Korea, Abagatan Republika ti Korea |
Koreano: 한국 — 대한민국 (Han’guk — Taehan Min’guk) | Seoul Koreano: 서울 (Seoul) |
48,860,500 | 99,720 km2 (38,502 sq mi) |
 |
|
Kuwait Estado ti Kuwait |
Arabiko: دولة الكويت — اﻟﻜﻮﻳت (Al Kuwayt — Dawlat al Kuwayt) | Siudad ti Kuwait Arabiko: الكويت (Al Kuwayt) |
3,268,431 | 17,818 km2 (6,880 sq mi) |
 |
.svg)
|
Kirgistan Repubika ti Kirgistan |
Kirgistan: Кыргызстан — Кыргыз Республикасы (Kyrgyzstan — Kyrgyz Respublikasy) Ruso: Кыргызстан — Кыргызская Республика (Kyrgyzstan — Kyrgyzskaja Respublika) |
Bishkek Kirgistan: Бишкек (Bishkek) Ruso: Бишкек (Biškek) |
5,496,737 | 199,951 km2 (77,202 sq mi) |
 |
|
Laos Demokratiko a Republika ti Tattao ti Lao |
Lao: ປະເທດລາວ — ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ (PathetLao — Sathalanalat Paxathipatai Paxaxôn Lao) | Vientiane Lao: ວຽງຈັນ (Viangchan) |
6,586,266 | 236,800 km2 (91,429 sq mi) |
 |
.svg)
|
Lebanon Republika ti Lebanon |
Arabiko: لبنان — الجمهورية اللبنانية (Lubnān — Al Jumhūrīyah al Lubnānīyah) | Beirut Arabiko: بيروت (Bayrūt) |
4,140,289 | 10,400 km2 (4,015 sq mi) |
 |
.svg)
|
Malaysia | Malayo: Malaysia | Kuala Lumpur[d] Malayo: Kuala Lumpur |
30,527,000 | 329,847 km2 (127,355 sq mi) |
 |
|
Maldibas Republika ti Maldibas |
Dhivehi: ދިވެހިރާއްޖެ — ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާ (Dhivehi Raajje — Dhivehi Raajjeyge Jumhooriyyaa) | Malé / Male' Dhivehi: މާލެ (Maale) |
394,451 | 298 km2 (115 sq mi) |
 |
.svg)
|
Mongolia | Mongol: Монгол — Монгол улс (Mongol — Mongol uls) | Ulaanbaatar Mongol: Улаанбаатар (Ulaanbaatar) |
3,179,997 | 1,564,116 km2 (603,909 sq mi) |
 |
_ASEAN.svg)
|
Myanmar Republika ti Kappon ti Myanmar |
Birmano: မြန်မာ — ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော် (Myanma — Pyidaungzu Myanma Naingngandaw) | Nay Pyi Taw Birmano: နေပြည်တော် (Nay Pyi Taw) |
54,584,650 | 676,578 km2 (261,228 sq mi) |
 |
.svg)
|
Nepal Pederal a Demokaratiko a Republika ti Nepal |
Nepali: सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल (Nepāl — Saṁghīya Loktāntrik Ganạ tantra Nepāl) | Kathmandu Nepali: काठमाडौं (Kāṭhmāḍauṁ) |
29,890,686 | 147,181 km2 (56,827 sq mi) |
 |
_(orthographic_projection).svg)
|
Oman Sultanato ti Oman |
Arabiko: عُمان — سلطنة عُمان (‘Umān — Salţanat ‘Umān) | Muscat Arabiko: مسقط (Masqaţ) |
3,090,150 | 309,500 km2 (119,499 sq mi) |
 |
.svg)
|
Pakistan Islamiko a Republika ti Pakistan |
Ingles: Pakistan — Islamic Republic of Pakistan Urdu: پَاکِسْتَان — اسلامی جمہوریہ پاکستان (Pākistān — Jamhūryat Islāmī Pākistān) Sindhi: پاڪستان — اسلامي جمهوريه پاڪستان (Pākistān —Jamhūryat Islāmī Pākistān) |
Islamabad Ingles: Islamabad Urdu: اسلام آباد (Islāmābād) Sindhi: اسلام آباد (Islāmābād) |
190,291,129 | 796,095 km2 (307,374 sq mi) |
 |
.svg)
|
Filipinas Republika ti Filipinas |
Ingles: Philippines — Republic of the Philippines Tagalog: Pilipinas — Republika ng Pilipinas |
Manila Ingles: Manila Tagalog: Maynila |
103,775,002 | 300,000 km2 (115,831 sq mi) |
 |
|
Katar Estado ti Katar |
Arabiko: قطر — دولة قطر (Qatar — Dawlat Qatar) | Doha Arabiko: الدوحة (Ad Dawḩah) |
2,334,029 | 11,586 km2 (4,473 sq mi) |
 |
_-_Crimea_disputed.svg)
|
Rusia[a] Pederasion ti Rusia |
Ruso: Росси́я — Российская Федерация (Rossija — Rossijskaja Federacija) | Moscow Ruso: Москва (Moskva) |
142,517,670 | 17,098,242 km2 (6,601,668 sq mi) |
 |
.svg)
|
Saudi Arabia Pagarian ti Saudi Arabia |
Arabiko: السعودية — المملكة العربية السعودية (As Su‘ūdīya — Al Mamlakah al ‘Arabīyah as Su‘ūdīyah) | Riyadh Arabiko: الرياض (Ar Riyāḑ) |
31,521,418 | 2,149,690 km2 (830,000 sq mi) |
 |
|
Singapur Republika ti Singapur |
Insik: 新加坡 — 新加坡共和国 (Xīnjiāpō — Xīnjiāpō Gònghéguó) Ingles: Singapore — Republic of Singapore Malayo: Singapura — Republik Singapura Tamil: சிங்கப்பூர் — சிங்கப்பூர் குடியரசு (Chiṅkappūr — Chiṅkappūr Kuṭiyarachu) |
Singapur Insik: 新加坡 (Xīnjiāpō) Ingles: Singapore Malayo: Singapura Tamil: சிங்கப்பூர் (Chiṅkappūr) |
5,353,494 | 697 km2 (269 sq mi) |
 |
.svg)
|
Sri Lanka Demokratiko a Sosialista a Republika ti Sri Lanka |
Sinhala: ශ්රී ලංකා — ශ්රී ලංකා ප්රජාතාන්ත්රික සමාජවාදී ජනරජය (Shrī Laṁkā — Shrī Laṁkā Prajātāntrika Samājavādī Janarajaya) Tamil: இலங்கை — இலங்கை ஜனநாயக சமத்துவ குடியரசு (Ilaṅkai — Ilaṅkai Jaṉanāyaka Choṣhalichak Kuṭiyarachu) |
Sri Jayawardenapura Kotte Sinhala: ශ්රී ජයවර්ධනපුර ක ෝට්ටේ (Shrī Jayavardhanapura Koṭṭe) Tamil: ஶ்ரீ ஜெயவர்த்தனபுர கோட்டை (Shrī Jĕyavarttaṉapura Koṭṭai) |
21,481,334 | 65,610 km2 (25,332 sq mi) |
 |
.svg)
|
Siria Republika ti Arabo a Siria |
Arabiko: ﺔُﺳ ِﻮرَا / ﺳ ِﻮر — جمهورية سوريا العربية (Sūrīyah / Sūriyā — Al Jumhūrīyah al ‘Arabīyah as Sūrīyah) | Damascus Arabiko: دمشق (Dimashq) |
22,530,746 | 185,180 km2 (71,498 sq mi) |
 |
.svg)
|
Tayikistan Republika ti Tayikistan |
Tayiko: Тоҷикистон — Ҷумҳурии Тоҷикистон (Tojikiston — Jumhurii Tojikiston) | Dushanbe Tayiko: Душанбе (Dushanbe) |
7,768,385 | 143,100 km2 (55,251 sq mi) |
 |
.svg)
|
Tailandia Pagarian ti Tailandia |
Tailandes: ประเทศไทย — ราชอาณาจักรไทย (Prathet Thai — Ratcha Anachak Thai) | Bangkok Tailandes: กรุงเทพฯ (Krung Thep) |
67,091,089 | 513,120 km2 (198,117 sq mi) |
 |
|
Timor-Leste/Daya a Timor[a] Demokaratiko a Republika ti Timor-Leste |
Portuges: Timor-Leste — República Democrática de Timor-Leste Tetum: Timor Lorosa'e — Repúblika Demokrátika Timor Lorosa'e |
Dili Portuges: Dili Tetum: Dili |
1,143,667 | 14,874 km2 (5,743 sq mi) |
 |
.svg)
|
Turkia[a] Republika ti Turkia |
Turko: Türkiye — Türkiye Cumhuriyeti | Ankara Turko: Ankara |
79,749,461 | 783,562 km2 (302,535 sq mi) |
 |
|
Turkmenistan | Turkomano : Türkmenistan | Ashgabat Turkomano : Aşgabat |
5,054,828 | 488,100 km2 (188,456 sq mi) |
 |
.svg)
|
Dagiti Nagkaykaysa nga Emirato nga Arabo | Arabiko: اﻹﻣﺎرا — دولة الإمارات العربية المتحدة (Al Imārāt — Al Imārāt al ‘Arabīyah al Muttaḩidah) | Abu Dhabi Arabiko: أبوظبي (Abu Dhabi) |
9,577,000 | 83,600 km2 (32,278 sq mi) |
 |
|
Uzbekistan Republika ti Uzbekistan |
Uzbek: O‘zbekiston — O‘zbekiston Respublikasi | Tashkent Uzbek: Toshkent |
30,492,800 | 447,400 km2 (172,742 sq mi) |
 |
|
Bietnam / Viet Nam Sosialista a Republika ti Bietnam |
Bietnamis: Việt Nam — Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam | Hanoi Bietnamis: Hà Nội |
91,519,289 | 332,698 km2 (128,455 sq mi) |
 |
|
Yemen Republika ti Yemen |
Arabiko: اليمن — الجمهورية اليمنية (Al Yaman — Al Jumhūrīyah al Yamanīyah) | Sana'a Arabiko: صنعاء (Şan‘ā’) |
25,956,000 | 527,968 km2 (203,850 sq mi) |
Dagiti saan nga estado ti Nagkaykaysa a Pagpagilian
[urnosen | urnosen ti taudan]Dagiti innem nga estado iti daytoy a listaan ket addaan kadagiti agdumaduma nga agpang iti pannakabigbig, ngem saanda a kameng ti Nagkaykaysa a Pagpagilian. Amin ket naipalawagda a kas dagiti estado babaen ti deklaratibo a teoria ti pannakaestado.
| Wagayway | Mapa | Ababa ken pormal a nagnagan | Kasasaad | Domestiko nga ababa ken pormal a nagnagan | Kapitolio | Populasion | Kalawa |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
|
Abkhazia Republika ti Abkhazia[12] |
Tinunton a kas autonomo a Republika ti Georgia.[13] Bigbigen babaen dagiti uppat nga estado ti Nagkaykaysa a Pagpagilian.[14] | Abhasio: Аҧсуа (Apswa)[12] | Sukhumi / Sukhum[12] Abhasio: Аҟəа (Akwa) |
250,000[15] | 8,660 km2 (3,344 sq mi)[13] |
 |
.svg)
|
Nagorno-Karabakh Republika ti Nagorno-Karabakh[16] |
Tinunton a kas parte ti Azerbaijan.[17] Bigbigen laeng dagiti tallo a saan a kameng nga estado ti Nagkaykaysa a Pagpagilian. | Armenio: Լեռնային Ղարաբաղ — Լեռնային Ղարաբաղ Հանրապետություն (Lernayin Gharabaghi — Lernayin Gharabaghi Hanrapetut’yun)[16] | Stepanakert[16] Armenio: Ստեփանակերտ (Khankendi) |
141,400[18] | 7,000 km2 (2,703 sq mi)[19] |
 |
.png)
|
Akin-amianan a Cyprus Turko a Republika ti Akin-amianan a Cyprus[20] |
Tinunton a kas parte ti Republika ti Cyprus. Bigbigen laeng babaen ti Turkia.[20] | Turko: Kuzey Kıbrıs — Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti[masapul a dakamaten] | Nicosia Turko: Lefkoşa[21] |
285,356[22] | 3,355 km2 (1,295 sq mi)[11] |
 |
|
Palestina Estado ti Palestina |
Sakup ti Israel manipud idi 1967 | Arabiko: فلسطين — دولة فلسـطين (Filastīn — As-Sulta Al-Wataniyya Al-Filastīniyya) | Ramallah (de facto)[23]
Herusalem (tinunton)[24] |
4,225,710[10] | 6,220 km2 (2,402 sq mi)[11] |
 |
|
Abagatan nga Osetia Republika ti Abagatan nga Osetia |
Tinunton akas parte ti Georgia.[25] Bigbigen babaen dagiti uppat nga estado ti Nagkaykaysa a Pagpagilian. | Osetio: Хуссар Ирыстон — Республикæ Хуссар Ирыстон (Khussar Iryston — Respublikæ Khussar Iryston) Ruso: Южная Осетия — Республика Южная Осетия (Yuzhnaya Osetiya — Respublika Yuzhnaya Osetiya) |
Tskhinvali[25] Osetio: Цхинвал or Чъреба (Chreba) |
70,000[25] | 3,900 km2 (1,506 sq mi)[26] |
 |
.svg)
|
Taiwan Republika ti Tsina[7][27] |
Tinunton a kas probinsia ti Republika ti Tattao ti Tsina, saan pay a nagiwaswas ti panangitunton ti gobierno ti Taiwan iti nangruna a daga ken opisial a mabigbigan a kas gobierno ti Tsina babaen ti 14 es-estado akameng ti Nagkaykaysa a Pagarian aken ti Santa Sede. Nupay kasta, mangtalinaay ti Taiwan ti saan nga opisial a pannakibiang kadagiti kaaduan a pagilian ket de facto a mabigbigan babaen ti kaaduan a naturay nga estado. Kitaen ti Politikal a kasasaad ti Taiwan para iti adu pay a pakaammo para iti daytoy a kasasaad. | Tradisional nga Insik: 臺灣/台灣 — 中華民國 (Táiwān—Zhōnghuá Mínguó) | Taipei[7][8] | 23,071,779[10] | 35,980 km2 (13,892 sq mi)[11] |
Dagiti agkamkammatalek a teritorio ken dadduma pay a teritorio
[urnosen | urnosen ti taudan]Dagiti innem nga entidad iti daytoy a listaan ket mabalin a suheto iti estado a saanda a paset, wenno addaanda iti espesial a pannakaitunos a naikeddeng babaen ti sangalubongan a tulag.
| Wagayway | Mapa | Ababa ken pormal a nagnagan | Kasasaad[28] | Domestiko nga abba ken pormal a nagnagan | Kapitolio | Populasion | Kalawa[11] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
|
Akrotiri ken Dhekelia Ti Naturay a Kuartel a Luglugar ti Akrotiri ken Dhekelia |
Teritorio ti ballasiw taaw | Ingles: Akrotiri and Dhekelia — Sovereign Base Areas of Akrotiri and Dhekelia | Episkopi Ingles: Episkopi Cantonment[8] |
15,700[10][e] | 254 km2 (98 sq mi) |
 |
|
Teritorio ti Britania iti Taaw Indiano[5][7] | Teritorio ti ballasiw taaw | Ingles: British Indian Ocean Territory | — | 4,000[29][f] | 54,400 km2 (21,004 sq mi) |
 |
|
Isla ti Paskua Teritorio ti Isla ti Paskua[5] |
Teritorio ti Australia | Ingles: Christmas Island — Territory of Christmas Island | Flying Fish Cove[7] / Ti Pagtaengan[8] | 1,402[10] | 135 km2 (52 sq mi) |
 |
|
Is-isla ti Cocos (Keeling) Teritorio ti Is-isla ti Cocos (Keeling)[5] |
Teritorio ti Australia | Ingles: Cocos (Keeling) Islands — Territory of the Cocos (Keeling) Islands | West Island[8] / Bantam[7] | 596[10] | 14 km2 (5 sq mi) |
 |
|
Hong Kong Espesial nga Administratibo a Rehion ti Hong Kong ti Republika ti Tattao ti Tsina[7] |
Espesial nga Administratibo a Rehion ti Repbulika ti Tattao ti Tsina | Insik: 香港 — 中華人民共和國香港特別行政區 Ingles: Hong Kong — Hong Kong Special Administrative Region of the People's Republic of China |
Hong Kong[7] | 7,122,508[10] | 1,104 km2 (426 sq mi) |
 |
|
Macau / Macao Espesial nga Administratibo a Rehion ti Macau ti Republika ti Tattao ti Tsina[30] |
Espesial nga Administratibo a Rehion ti Repbulika ti Tattao ti Tsina | Insik: 澳門 — 中華人民共和國澳門特別行政區 Portuges: Macau — Região Administrativa Especial de Macau da República Popular da China |
Macau / Macao[7] | 573,003[10] | 28.2 km2 (10.9 sq mi) |
Kitaen pay
[urnosen | urnosen ti taudan]- Listaan dagiti pagilian ti Asia babaen ti GDP
- Listaan dagiti immun-una a naturay nga estado iti Asia
Dagiti nota
[urnosen | urnosen ti taudan]- Dagiti pigura ti populasion ken kalawa ket naitedda para iti sibubukel nga estado, mairaman dagiti lugar a mabirukan iti ruar ti Asia. Ti Azerbaijan, Georgia, Kazakhstan, Rusia, ken Turkia ket agramanda amin ti teritorio idiay Europa. Ti pagbeddengan a pagbaetan ti Asia ken Oceania ket saan a nalawag ti pannakaibaga, ken ti Indonesia ken Daya a Timor ket sagpaminsanda a naikabkabil iti Oceania.
- ^ a b c d Ti kalawa ken populasion dagiti estado nga addaan iti separista a rehion ket mairaman dagiti separista a rehion.
- ^ Nairangarang ti Herusalem a kapitolio ti Israel idi 1950.[31] Ti Linteg ti Herusalen ti 1980 ket ibagan a ti "Herusalem, kompleto ken naikaykaysa, ketti kapitolio ti Israel", ken ti siudad ket agserbi a tugaw ti gobierno, ayan ti pagtengan ti Presidente, dagiti opisina ti gobierno, korte suprema, ken parlamento.[32] Ti Resolution 478 ti Konsilio ti Seguridad ti Nagkaykaysa a Pagpagilian ken inrangarangna a ti Linteg ti Herusalen nga "awan serbi ken pateg" ken tinawaganna dagiti kameng nga estado nga agikkat kadagitidiplomatiko a misionda manipud iti Herusalem.[33] Dagiti gangganaet a pagilian ket agtalinnay kadagiti embahadada idiay Tel Aviv ken dagiti dadduma a siudad ti Israel.[34]
- ^ Urayno ti Kuala Lumpur ket ti opisial a kapitolio ti Malaysia, ti Putrajaya ket isu ti tugaw ti gobierno.[35]
- ^ Ti Akrotiri ken Dhekelia ket dagiti kuartel ti militar ti Britania, nga addaan iti populasion a mairaman dagiti 8,000 personel ken pamilia ti Nagkaykaysa a Pagarian.[36]
- ^ Urayno dagiti isla ket awanen dagiti nabati nga indehenio nga agtataeng, ti kuartel ti militar a pagbingbingayan ti Nagkaykaysa a Pagarian ken ti Estados Unidos ket mabirukan idiay isla ti Diego Garcia, nga agraman dagiti 4,000 nga agtrabtrabaho.[29]
- ^ Mangirepresenta ti dagup a kalawa ti daga. Mairaman ti tinunton a kalawa ti taaw, tidagup a kalawa iti 54,400 km2 (21,004 sq mi).
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ Ashley, Richard K (1 Hunio 1988). "Untying the Sovereign State: A Double Reading of the Anarchy Problematique". Millennium – Journal of International Studies. Sage Journals. 17 (2): 227–262. doi:10.1177/03058298880170020901. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2019-12-11. Naala idi 10 Agosto 2011.
- ^ "Montevideo Convention on the Rights and Duties of States". Council on Foreign Relations. 26 Disiembre 1933. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2011-06-28. Naala idi 2016-03-16.
{{cite web}}: Ad-adu ngem maysa kadagiti|accessdate=ken|access-date=ti nainaganan (tulong) - ^ "United Nations Member States". United Nations. Naala idi 10 Agosto 2011.
- ^ "Non-member States". United Nations. Naala idi 5 May 2013.
- ^ a b c d e "Field Listing :: Names". CIA. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2018-12-14. Naala idi 2016-03-16.
{{cite web}}: Ad-adu ngem maysa kadagiti|accessdate=ken|access-date=ti nainaganan (tulong) - ^ "UNGEGN List of Country Names" (PDF). United Nations Group of Experts on Geographical Names. 2007. Naala idi 28 Hulio 2011.[permanente a natay a silpo]
- ^ a b c d e f g h i j "List of countries, territories and currencies". Europa. 9 Agosto 2011. Naala idi 10 Agosto 2011.
- ^ a b c d e "Field Listing :: Capital". CIA. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2018-11-22. Naala idi 2016-03-16.
{{cite web}}: Ad-adu ngem maysa kadagiti|accessdate=ken|access-date=ti nainaganan (tulong) - ^ "UNGEGN World Geographical Names". United Nations Group of Experts on Geographical Names. 29 Hulio 2011. Naala idi 3 Agosto 2011.
- ^ a b c d e f g h "Country Comparison :: Population". CIA. Hulio 2012. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2011-09-27. Naala idi 2016-03-16.
{{cite web}}: Ad-adu ngem maysa kadagiti|accessdate=ken|access-date=ti nainaganan (tulong) - ^ a b c d e "Field Listing :: Area". CIA. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2014-01-31. Naala idi 2016-03-16.
{{cite web}}: Ad-adu ngem maysa kadagiti|accessdate=ken|access-date=ti nainaganan (tulong) - ^ a b c "About Abkhazia". Abkhazia Ministry of Foreign Affairs. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2011-07-14. Naala idi 3 Agosto 2011.
- ^ a b "Abkhazia (autonomous republic, Georgia)". Encyclopaedia Britannica. Naala idi 2011-03-03.
- ^ "Abkhazia presents proof of independence recognition by Vanuatu". RT. 7 Hunio 2011. Naala idi 3 Agosto 2011.
- ^ "Regions and territories: Abkhazia". BBC News. 8 Pebrero 2011. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2019-11-05. Naala idi 8 Agosto 2011.
- ^ a b c "Country Overview". Office of the Nagorno Karabakh Republic in the United States. Naala idi 3 Agosto 2011.
- ^ "Regions and territories: Nagorno-Karabakh". BBC News. 20 Enero 2011. Naala idi 3 Agosto 2011.
- ^ "Official website of the President of the Nagorno Karabagh Republic". President.nkr.am. Naala idi 8 Agosto 2011.
- ^ "Nagorno-Karabakh (region, Azerbaijan)". Encyclopaedia Britannica. Naala idi 8 Agosto 2011.
- ^ a b "A Mediterranean Quagmire". The Economist. 22 Abril 2010. Naala idi 3 Agosto 2011.
- ^ "Cyprus country profile". BBC News. 27 Mayo 2011. Naala idi 3 Agosto 2011.
- ^ "DPÖ: "2009 sonu itibarıyla nüfus 285 bin 356"". Kibris Postasi. 8 Oktubre 2010. Naala idi 8 Agosto 2011.
- ^ "Palestinians face new uncertainty over President Mahmoud Abbas succession". The Independent. 20 Septiembre 2015. Naala idi 29 Oktubre 2015.
- ^ "Israel and Palestinian territories country profile". BBC News. 9 Marso 2011. Naala idi 8 Agosto 2011.
- ^ a b c "Regions and territories: South Ossetia". BBC News. 8 Pebrero 2011. Naala idi 8 Agosto 2011.
- ^ Kafkas Vakfi. "South Ossetia". Hartford Web Publishing. Naala idi 8 Agosto 2011.
- ^ "Government Information Office, Republic of China (Tawian)". Government Information Office, Republic of China (Tawian). Naala idi 10 Agosto 2011.
- ^ "Field Listing :: Dependency Status". CIA. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2018-11-06. Naala idi 2016-03-16.
{{cite web}}: Ad-adu ngem maysa kadagiti|accessdate=ken|access-date=ti nainaganan (tulong) - ^ a b "British Indian Ocean Territory". CIA. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2017-11-29. Naala idi 2016-03-16.
{{cite web}}: Ad-adu ngem maysa kadagiti|accessdate=ken|access-date=ti nainaganan (tulong) - ^ Kas naipaltiing iti Insik a teksto iti kayarigan ti Macau, ti teksto ti Batayan a Linteg ti Macao Naiyarkibo 2012-02-05 iti Wayback Machine, ken ti Website ti Gobierno ti Macaobsite Naiyarkibo 2012-06-29 iti Wayback Machine, ti napno a nagan ti teritorio ket Espesial nga Administratibo a Rehion ti Macao ti Republika ti Tattao ti Tsina. Urayno mabalin pay a mausar dagiti kombension ti "Espesial nga Administratibo a Rehion ti Macao", "Macao" ken "Macau".
- ^ "Middle East :: Israel". CIA. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2018-12-24. Naala idi 2016-03-16.
{{cite web}}: Ad-adu ngem maysa kadagiti|accessdate=ken|access-date=ti nainaganan (tulong) - ^ "Basic Law: Herusalem, Capital of Israel". The Knesset. Naala idi 10 Agosto 2011.
- ^ "Resolution 478" (PDF) (Press release). United Nations Security Council. 1980. Naala idi 10 Agosto 2011.
- ^ Embassies and Consulates in Israel, Israel Science and Technology Homepage
- ^ "Putrajaya – Federal Administrative Capital". Malaysian Government. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2011-08-29. Naala idi 15 Agosto 2011.
- ^ "Akrotiri". CIA. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2015-09-05. Naala idi 2016-03-16.
{{cite web}}: Ad-adu ngem maysa kadagiti|accessdate=ken|access-date=ti nainaganan (tulong)
.svg)